Zo’n honderd musea verwachten hoogstens een jaar overeind te kunnen blijven als er niet meer doeltreffende steun op gang komt. Dat blijkt uit een enquête die de Museumvereniging heeft gehouden onder haar leden.
De brancheorganisatie pleit daarom voor een passender steunpakket voor álle musea. Want niet alle musea kunnen gebruikmaken van het generieke noodpakket; het steunpakket van 300 miljoen extra voor cultuur is waardevol maar komt aan een beperkt aantal musea ten goede. Verder ontvangt meer dan de helft van de musea om uiteenlopende redenen tot nog toe geen steun van gemeente of provincie. Musea die tussen wal en schip vallen, zijn doorgaans musea met minder dan 40.000 bezoekers per jaar, musea die geen rijkssubsidie ontvangen en musea die vrijwel volledig afhankelijk zijn van inkomsten uit entreegelden en zalenverhuur. Musea hebben een tegemoetkoming nodig in de doorlopende kosten door de verplichte tijdelijke sluiting tot 1 juni en, sinds de heropening, door de beperkte bezoekcapaciteit vanwege de coronamaatregelen in de anderhalvemetersamenleving.
Onzekerheid over gezondheid, werk en inkomen belemmert museumbezoek
Inmiddels is ruim 90% van de musea weer open, met vaak aangepaste openingstijden en een beperkte bezoekcapaciteit. Desalniettemin staat het publiek nog niet in groten getale voor de deur, vanwege onzekerheid over gezondheid, werk en inkomen. De bezoekersaantallen liggen overigens in álle musea ver onder het niveau van voor de tijdelijke sluiting, en dat zal nog een poos zo blijven door het moeten houden van afstand en de forse afname van toerisme. Vóór de coronacrisis bestond gemiddeld de helft van de inkomsten van musea uit eigen inkomsten. Die zijn tijdelijk helemaal weggevallen en nu nog steeds derven musea circa 80% aan publieksinkomsten. Naar verwachting zal deze vraaguitval zeker tot en met 2021 tot een afname van 50-60% aan publieksinkomsten leiden.
Een passend steunpakket voor álle musea is hoognodig
De culturele en creatieve sector verwacht dit jaar € 2,6 miljard aan inkomstenderving. Door nood- en steunmaatregelen van overheden is circa € 600 miljoen beschikbaar gesteld. Daarmee resteert er € 2 miljard aan inkomstenderving in 2020. De minister van OCW heeft zelf al aan de Tweede Kamer laten weten dat meer middelen nodig zijn. De Museumvereniging blijft daarom pleiten voor passende steun aan álle musea: ongeacht grootte, type collectie, vestigingsplaats of wijze van financiering. Het steunpakket dient volgens de vereniging te bestaan uit tegemoetkoming in de doorlopende huisvestingskosten van musea via het Gemeentefonds, door investering in een Nationaal Herstelfonds dat overbrugging kan bieden in werkkapitaal, de vraaguitval kan keren en bezoek stimuleert en door verruiming van de Geefwet als fiscale stimulans voor kleine en gulle gevers aan culturele ANBI’s zoals musea.
Herstelplan
Samen met de taskforce culturele en creatieve sector pleit de Museumvereniging voor een Herstelplan, dat naast deze drie punten uitgaat van voortzetting van generieke maatregelen vanaf 1 oktober aanstaande en van een reëel perspectief op een verdergaande, veilige, verantwoorde en gastvrije heropening. Het plan dient als basis voor herstel van de culturele en creatieve sector en is bedoeld voor de volle breedte van de culturele en creatieve sector: van de individuele zzp’er tot en met(grote) commerciële of gesubsidieerde bedrijven, en alles wat er tussenin zit.
Passende steun is cruciaal om de coronacrisis door te komen. Daarmee kan de fijnmazige museale infrastructuur in stand worden gehouden. Het grote en steeds diversere publiek dat musea door het hele land bereiken, verdient dat een enorm cultuur kapitaal dat van ons allemaal is voor allen bereikbaar blijft, ook in de anderhalve meter samenleving of na de coronacrisis. En alleen samen vertellen de musea het hele, actuele verhaal van onze steeds veranderende samenleving.
Bron en meer informatie: www.museumvereniging.nl