Na ruim 8 jaar draagt Kees Klesman het stokje over aan Karin Kuiper als directeur van de Club van Elf. Tijd voor een afscheidsinterview waarin wij informeren naar de actuele situatie van de attractiesector in Nederland. Vooral de afgelopen coronajaren hebben een grote (en blijvende) impact gehad op de sector.
De coronaperikelen liggen nog vers in het geheugen. Welke lessen heb jij geleerd van die periode?
Klesman: ”Het is de afgelopen jaren wel duidelijk geworden hoe belangrijk de contactmomenten zijn voor mensen. En de recreatiesector is bij uitstek geschikt om die contactmomenten mooi en veilig te faciliteren. Dat is overigens een les die niet alleen moet landen bij onze sector maar veel breder in de maatschappij. Tijdens de lockdowns zag je een toename van allerlei sociale problemen zoals huiselijk geweld, eenzaamheid, en asociaal gedrag. Mensen zijn in wezen kuddedieren, die het best functioneren in een groep. Recreatie is afkomstig van het Latijnse woord ‘recreare’, wat herstellen betekent. De recreatiesector heeft een belangrijke rol bij het herstel van mensen na een drukke en stressvolle tijd. Wij hebben meerdere malen aangegeven dat de recreatiesector een goede rol kan spelen bij het gezond houden van mensen.”
Wat zijn de grootste veranderingen die jij de afgelopen zeven jaar hebt meegemaakt?
Klesman: “De business van dagrecreatie wordt vooral steeds professioneler. En dat is dankzij de coronaperikelen alleen nog maar in een versnelling terecht gekomen. De grotere bedrijven waren al bezig met vernieuwingsprojecten rond automatiseren. Door de urgentie van corona zijn diverse projecten versneld uitgevoerd. Denk daarbij bijvoorbeeld aan reserveringssystemen en online communicatie. De coronacrisis heeft er ook voor gezorgd dat er in de branche meer cohesie is ontstaan. Directies zochten elkaar op om gezamenlijk de uitdagingen het hoofd te bieden.”
De Club van Elf is de afgelopen jaren ook aardig gegroeid. Inmiddels telt de ‘club’ 24 leden. Is de volgende stap om ook kleinere attracties te gaan toelaten?
Klesman: “De Club van Elf is in 1972 opgericht als protestbijeenkomst tegen de plannen voor de autoloze zondagen. Destijds staken de directeuren van de 11 grootste dagattracties de koppen bij elkaar. Dat overleg beviel erg goed, want men kwam er achter dat men op meerdere onderwerpen met dezelfde vragen rondliepen. Dat waren vooral typische problemen waar grotere partijen tegen aan lopen, bijvoorbeeld over hun relatie met de raad van toezicht of de ondernemingsraad. Voor hen is dit platform de juiste plek om kennis en ervaringen met elkaar af te stemmen. Dat willen we zo houden. Dus nee, er is geen behoefte om van de club van elf een bredere vertegenwoordiging van alle dagattracties te maken. Dat neemt overigens niet weg dat de grotere bedrijven wel een morele verantwoording voelen om zich ook om de kleinere bedrijven te bekommeren. Om die reden hebben wij bijvoorbeeld het voortouw genomen om een coronaprotocol voor de sector op te stellen en die ter beschikking te stellen aan anderen.”
De leden van de Club van Elf hebben op het eerste gezicht een zeer diverse achtergrond. (o.a. attractieparken, musea, rondvaarten, en dierentuinen.) Is dat niet lastig?
Klesman: “Qua recreatievorm zijn er wellicht verschillen. Maar we zien vooral dat er in de kern grote overeenkomsten zijn. Alle bedrijven zijn er op gericht om grote groepen mensen samen te brengen; met alle randvoorwaarden die daar bij horen. Maar natuurlijk zijn er ook verschillen. Dat heeft vaak geeneens te maken met het product zelf maar met de organisatiestructuur; denk bijvoorbeeld profit of non-profit.”
Jullie hebben in de coronatijd ook wat meer in de rol van belangenbehartiger op je genomen. Waarvoor zou er wat jou betreft nog wat meer gelobbyd mogen worden?
Klesman: “Zoals al eerder aangegeven heeft de coronacrisis wel heel duidelijk gemaakt hoe belangrijk de recreatiesector is voor het welzijn van mensen. Dat staat overigens ook in onze grondwet; de overheid is verplicht om cultuur en vrijetijdsbesteding voor alle Nederlanders te faciliteren. Om dat goed aan te pakken heb je een betere structuur op het hoogste politieke niveau nodig. Ik pleit dus voor een ‘Ministerie van Vrije Tijd’.
In Amsterdam, waar veel Club van Elf leden zijn gevestigd, bemoeit de overheid zich wel veel met recreatie en toerisme. Vooral om het probleem van overtoerisme aan te pakken. Hoe kijk je daar tegen aan?
Klesman: “De discussie is daar wel erg doorgeslagen naar de overlast door toeristen. De bezoeker aan Amsterdam heeft ook geen politieke stem, en hun belangen worden daardoor niet altijd even goed vertegenwoordigd. Het grootste deel van de bezoekers is afkomstig uit ons eigen land. Bovendien betalen de toeristen mee aan het behoud van de rijke cultuur en voorzieningen in Amsterdam. Waar ik wel achter sta is dat er een balans gevonden moet worden, waarbij de leefbaarheid van de stad voor de bewoners zeker een rol speelt. Daarvoor zou de stad wel lessen kunnen leren van attractieparken. Die hebben ook te maken met grote stromen van bezoekers; en via gedragsbeïnvloeding wordt daar de drukte in goed banen geleid. Bedenk bijvoorbeeld dat mensen die in een museum, attractie of de horeca verblijven er voor zorgen dat het minder druk is op straat.”
Kees Klesman gaat de recreatiesector verlaten en zich volledig focussen op zijn drukke praktijk voor stress en trauma verwerking in Amsterdam. Onderling vertrouwen en contactvolle aandacht zijn kwaliteiten waarmee Kees werkt en het waren deze kwaliteiten die binnen de Club van Elf een veilige plek creëerden voor optimale samenwerking tussen de grote partijen in de recreatiesector. De Club van Elf heeft de afgelopen jaren in ieder geval veel baat gehad bij zijn professionele aanpak.
Karin Kuiper wordt de nieuwe directeur
Kuiper werkte hiervoor ruim 12 jaar bij VNO-NCW waar zij ruime ervaring opdeed met de gastvrijheidsbranche. Zij was in haar oude rol onder meer secretaris van Gastvrij Nederland, een platform binnen VNO-NCW en MKB-Nederland waarin de belangrijkste brancheverenigingen samenkomen.
Kuiper ligt in een persbericht haar ambities toe: “Vanuit de Club van Elf wil ik de branche actief blijven positioneren. Ook help ik de leden graag de uitdagingen van deze tijd het hoofd te bieden, zoals personeelskrapte en verduurzaming. De Club van Elf leden zijn prachtige toonaangevende bedrijven die samen de Nederlandse samenleving professioneel en veilig kunnen laten ontspannen. Ik heb heel veel zin om hierin een stuwende en verbindende rol te vervullen als directeur.”
Meer informatie: www.clubvanelf.nl