Op initiatief van D66 heeft de Amsterdamse gemeenteraad besloten dat de aanlegplaats voor cruiseschepen verplaatst moet worden naar een locatie buiten het centrum van de stad. De motie werd met een grote meerderheid aangenomen.
De gemeenten ziet deze maatregel als een goede optie om het overtoerisme in de stad te beteugelen. Daarnaast speelt ook het argument van de milieuvervuiling door cruiseschepen een rol. Op de website van D66 Amsterdam worden de argumenten voor de beslissing uiteen gezet:
Luchtvervuiling
De grote cruiseschepen die Amsterdam aandoen blijken uit onderzoek te zorgen voor veel luchtvervuiling. De 218 Europese cruiseschepen stoten ruim vier keer zoveel zwavelstoffen uitstoten als alle auto’s op het gehele Europese continent. Een cruiseschip dat één dag in de Amsterdamse haven lag, stootte net zoveel stikstof uit als 31.000 vrachtwagens die een volle ronde over de ring rijden, blijkt uit onderzoek van CE Delft. Daarbij is het gebruik van LNG als brandstof, waartoe mondjesmaat wordt overgegaan als schoner alternatief, niet de oplossing. Want bij LNG komt veel methaan vrij, een gas dat 80 keer meer klimaatimpact heeft dan CO2, blijkt uit onderzoek van T&E.
Balans in de stad
Amsterdam groeit naar één miljoen inwoners, naar verwachting in 2030. Voornamelijk in het stadsdeel Noord worden veel huizen gebouwd, bijna een verdubbeling van het aantal inwoners ten opzichte van 2010. Daarom is het van belang om het stadsdeel te verbinden met de rest van Amsterdam met een vaste oeververbinding – de zogenoemde ‘Sprong over ‘t IJ’. Aan de westkant is dit niet mogelijk, zolang de cruiseterminal op de huidige locatie blijft. Daarnaast gaat de stad gebukt onder de toestroom van miljoenen toeristen. En bewoners hebben aan de noodbel getrokken, via een volksinitiatief. De opdracht voor Amsterdam is nu om het aantal toeristen te reduceren. Hiervoor moeten alle partijen in de stad een bijdrage leveren, waaronder de cruises.
Klimaatproblematiek
Het plan om de cruiseterminal te verplaatsen ligt al langer op tafel. In 2016 kondigde Kasja Ollongren, destijds D66-wethouder, aan dat de cruiseterminal moest verhuizen. Ook stond dit in het coalitieakkoord van 2018. Alleen heeft dit nog niet geleid tot verplaatsing. In Venetië zijn cruiseschepen, zwaarder dan 25.000 ton, sinds 2021 niet meer toegestaan in de lagune. Met als resultaat dat de zwaveluitstoot met 80% is gedaald, hierdoor is de stad van meest vervuilde havens – door cruises – gezakt naar plek 41 op de ranglijst. “De klimaatcrisis is geen vergezicht meer, we zitten er midden in. Om een duurzame en leefbare toekomst te realiseren moeten we nu handelen. Het toelaten van enorm vervuilende cruiseschepen in het hart van de stad past daar niet bij. Het is tijd voor actie, want het klimaat wacht niet.”
Bron en meer informatie: www.d66.nl
Amsterdam niet de eerste stad die cruisetoerisme aanpakt
Er zijn inmiddels al meerdere Europese steden die het cruisetoerisme aan banden willen leggen. Een van de eerste havens die begon met het terugdringen van de cruise-economie was Venetië; vooral vanwege het argument van de te grote bezoekersstroom. Eerder dit jaar liet ook het Vlaams ministerie een onderzoek uitvoeren naar de voor- en nadelen van cruisetoerisme. Minister Zuhal Demir verbond daaraan de conclusie dat ook in Vlaanderen gekeken moet worden naar inperking van segmenten en aankomsten van cruiseschepen.
De Passenger Terminal Amsterdam vierde in 2022 haar 20e verjaardag. De moderne faciliteit was destijds zeer welkom om de vele cruisetoeristen aan de stad op een representatieve manier te verwelkomen. Er is op dit moment nog niet bekend wat de alternatieve locatie moet worden voor de aankomst van cruiseschepen in (de regio) Amsterdam. Een verplaatsing naar een locatie buiten de stad zal zeer waarschijnlijk extra vervoersbewegingen met zich meebrengen van gasten die de stad willen bezoeken.
De gemeenteraad lijkt ook niet te willen wachten op de ontwikkelingen om de (cruise) scheepvaart duurzamer en schoner te maken. De Havenautoriteit ‘Port of Amsterdam’ heeft een ambitie om in 2050 een emissievrije haven te zijn. Ook bij de cruisebedrijven zien we diverse ontwikkelingen, zoals de overstap van diesel naar LNG. Maar het zal zeker nog een cruise-generatie duren voordat de vervuilende schepen zijn vervangen.