Deze stelling is afkomstig uit een artikel over de vitaliteit van toeristisch recreatieve regio’s, opgesteld door ZKA leisure. Vanuit de optiek van verblijfsrecreatie zorgt de dagrecreatieve sector voor vermaak, inspiratie en beleving, die de verblijfsduur kan verlengen, en die überhaupt de aanleiding is of kan zijn voor een toerist om voor een destinatie te kiezen.
Vitaliteitsonderzoeken naar verblijfsrecreatie, plattelands- of centrumontwikkeling komen vaak voort vanuit een acuut probleem of nieuwe werkelijkheid (permanente bewoning vakantieparken, transitie platteland, leegstand in stad- en dorpscentra). Maar in de basis betekent vitaliteit in ons vakgebied niets anders dan een blik op de toekomst: zijn we klaar voor de kansen, ontwikkelingen en uitdagingen die op ons af komen? In feite is het dus een integrale blik op (destinatie-)ontwikkeling. Een vitaliteitsonderzoek naar de dagrecreatieve sector is daarmee dus een instrument om toekomstgericht te bouwen aan de destinatie die je wilt zijn (zie ook artikel Gepaste groei van toerisme blijft mogelijk en Perspectief 2030 van NBTC). En dat is een interessante inslag.
Als de dagrecreatieve sector in uw regio niet (meer) in staat is om voldoende beleving te bieden, kunnen op den duur óók de verblijfssector en centrumvoorzieningen onder druk komen te staan (immers, de uitgaven van toeristen bepalen deels de toekomst van uw ondernemers). Met een goed beeld van de dagrecreatie in uw regio wordt het dus makkelijker om de stip op de horizon op de juiste plaats te zetten.
Situatieschets
Stel, uw regio kent van oudsher veel toerisme. Het verblijfstoeristisch aanbod (met name vakantie- en bungalowparken en campings) is al vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw omvangrijk. In de loop der jaren heeft dit aanbod zich doorontwikkeld waardoor grootschalige bedrijven zijn ontstaan die een mix van verschillende accommodatievormen aanbieden. Deze grootschalige verblijfsaanbieders beschikken in veel gevallen over eigen dagrecreatieve voorzieningen. Dit komt doordat de omgeving weliswaar vanuit toeristisch oogpunt prettig is om te verblijven (bijvoorbeeld in een mooi bosgebied of uitstekend bereikbaar), maar niet altijd de reden voor bezoek is, vanwege onvoldoende onderscheidend vermogen
Toegevoegde waarde van een vitaliteitsonderzoek dagrecreatie
De dagrecreatieve sector is er in dit geval in de eerste plaats om het verblijfsbezoek te verlengen. Het biedt vakantiegangers de kans om ook eens een dagje buiten het verblijfspark door te brengen. Grootschalige verblijfsparken willen tegenwoordig ook meer met de regio samenwerken omdat de investeringen in dagrecreatieve voorzieningen op het eigen park niet altijd terug te verdienen zijn. Onderscheidend en passend dagrecreatief aanbod buiten het verblijfspark kan ertoe leiden dat een gezin besluit om niet voor een weekend maar een week verblijf te boeken en daar profiteert de verblijfsondernemer óók van. Maar wat is er dan precies nodig in de regio?
Een onderzoek naar de vitaliteit van de dagrecreatie brengt u inzicht in vragen als: hoe vitaal is het bestaande dagrecreatieve aanbod? Sluit het in voldoende mate aan bij de doelgroepen die met de verblijfssector worden aangetrokken? Welke type aanbod of welke deelregio is (niet) vitaal? Heeft de regio op basis van het bestaande aanbod voldoende kracht om een verblijfsbezoek te verlengen? En welk (type) aanbod of deelregio zou gericht doorontwikkeld moeten worden, gelet op de doelgroepen die de regio trekt? Moeten er misschien wel (nieuwe) iconen gerealiseerd worden? Hoe kunnen we het dagrecreatieve aanbod zo inzetten dat de regio daar in de breedte van profiteert (van logies en attracties tot maatschappelijke en culturele voorzieningen en horeca en retail, van eigen inwoners tot toeristen)?
Op die manier heeft u meer grip op toeristische ontwikkelingen en kunt u bouwen aan een toeristisch-recreatieve sector die passend is voor uw regio. Of met andere woorden: zo kan een vitaliteitsonderzoek dagrecreatie belangrijke input zijn voor een (regionaal) toeristisch actieprogramma – iets waar Perspectief 2030 van NBTC Holland Marketing ook voor pleit.
met dank aan:
De auteurs van dit artikel, Martine Mollema en Tom Gosens, zijn beiden consultant bij ZKA leisure. Zij gaven hier hun visie vanuit het ZKA Vitaliteitsmodel Dagrecreatie.
ZKA Vitaliteitsmodel Dagrecreatie
meer informatie: ZKA Vitaliteitsscan Dagrecreatie
ZKA heeft een methode ontwikkeld om de vitaliteit van de dagrecreatieve sector in kaart te brengen. Letterlijk. In de regio Vechtdal zitten we momenteel in de afrondingsfase van zo’n onderzoek. Net zoals we dit bij een vitaliteitsonderzoek naar verblijfaccommodaties doen, wordt het dagrecreatieve aanbod op kwaliteit en perspectief beoordeeld en daarna in een kwadrant geplaatst (zie afbeelding). In deze beoordeling houden we rekening met de trekkracht van de dagrecreatieve aanbieder. De één richt zich immers meer op inwoners en de ander heeft (ook) een sterke toeristische functie. Ook hebben we nadrukkelijk oog voor de omgeving: het dag- en verblijfsrecreatief aanbod in de omgeving (ook buiten de regio- of gemeentegrenzen), maar ook evenementen en natuurgebieden.