Jij had een geweldig idee, vernieuwend plan of bijzondere uitvinding en iemand anders gaat er mee aan de haal. Eén op de tien ondernemers krijgt er mee te maken. EP&C en Levenbach Advocaten merkten tijdens een recente zaak van een theaterproducent dat binnen de entertainmentbranche veel mensen met innovatieve ideeën zitten, maar zelden weet iemand welke rechten hij of zij heeft. Tijd voor een lesje intellectueel eigendomsrecht!
Duidelijkheid graag
Het is half twee als de modern ingerichte workshopruimte vol loopt met theatermakers, producenten van verschillende bekende Nederlandse tv-zenders, mensen uit de muziekwereld en uit de recreatieve sector. Een diverse groep met allemaal dezelfde vraag: “Hoe bescherm ik mijn product, idee of format.”
Dat die vraag niet één, twee, drie te beantwoorden is wordt al snel duidelijk. Er zijn namelijk veel verschillende rechtsgebieden die van toepassing kunnen zijn. Zoals in het voorwoord beschreven, krijgt één op de tien ondernemers te maken met conflicten binnen intellectueel eigendomsrecht. Er zijn in Nederland 863 840* bedrijven, dat zou betekenen dat 86.384 ondernemers er mee te maken krijgen. Binnen de groep blijkt dat zeker een derde van de aanwezigen problemen heeft gehad. Uiteenlopend van een wanbetalende app-ontwikkelaar tot complete rechtszaken over handelsnaam- of merkinbreuk.
Vertel het je buurman niet
Het eerste onderdeel van de workshop gaat over octrooien. Een octrooi heeft te maken met de technische uitwerking van een uitvinding (product, werkwijze of gebruik). Iemand vraagt octrooi aan om de exclusiviteit van een uitvinding te waarborgen. Je mag voordat een octrooi is ingediend niemand vertellen over jouw uitvinding. Zet dus geen post op Twitter, want zodra het openbaar is, is het niet meer nieuw en kun je er geen octrooi op krijgen. Vertel ook je buurman niet wat voor goede uitvindingen jij in gedachte hebt, want dan kan hij op jouw uitvinding octrooi aanvragen. Het wordt dan moeilijker om je gelijk te halen dat jij de eerste was met deze uitvinding.
Het octrooirecht is ontstaan om door te kunnen ontwikkelen. Het is dus een misvatting dat als jij een octrooi op een uitvinding hebt, je dan maar achterover kunt gaan leunen. Als je zelf je eigen uitvinding niet zal blijven vernieuwen, dan staat iemand anders in zijn recht om jouw uitvinding te optimaliseren en daar weer octrooi op aan te vragen. Hierdoor ontstaat er in veel gevallen een overlapping in octrooien en dat kan helaas resulteren in een conflict.
Belastingvoordeel
Een octrooi levert je niet alleen bescherming voor je uitvinding op, het kan ook in je voordeel werken voor de belasting. Met een Nederlands octrooi kan je namelijk onder bepaalde voorwaarden gebruik maken van de innovatiebox. De innovatiebox is een maatregel van de overheid om innovatie in Nederland te bevorderen. Het resultaat is dat de winsten die met behulp van het octrooi gemaakt worden niet tegen 25% vennootschapsbelasting belast worden, maar effectief tegen 5%. Dit in combinatie met het feit dat in Nederland alle octrooiaanvragen in principe verleend worden zonder inhoudelijk discussie, maakt dat de innovatiebox een interessante optie is.
We doen het voor de vorm
Modelrecht was het tweede onderdeel van de workshop en wordt vaak verward met octrooirecht. Waar een octrooi om de technische uitwerking gaat, gaat het modelrecht over het uiterlijk (het model) van een product. Modelrecht vraag je direct aan voor de Benelux of Europa, terwijl octrooi alleen voor Nederland aangevraagd kan worden, tenzij je zelf aangeeft dat je het ook in andere landen wilt aanvragen. Na 5 jaar kun je het modelrecht verlengen, tot maximaal 25 jaar. Daarna is het model vrij te gebruiken door iedereen. Dat in tegenstelling tot het merkenrecht (een andere soort intellectueel eigendomsrecht), daar kan het merk oneindig geldig zijn. Characters en logo’s worden daarom vaak onder als merk geregistreerd.
Het ene konijntje is het andere niet
Als laatste onderdeel werden de auteursrechten behandeld. Iets waar iedereen eigenlijk al snel mee te maken heeft zonder dit te weten. Kopieer jij nu een klein stukje van mijn tekst om dat te gebruiken in een presentatie? Dat kan! Dat valt namelijk binnen het citaatrecht. En wil jij een blowende Nijntje tekenen en publiceren, de rechter heeft in Nederland in het verleden bepaald dat dit mogelijk is. Nijntje staat namelijk zo ver van drugs af, dat iedereen snapt dat het om een persiflage gaat. Daarom valt dit voorbeeld binnen het parodierecht. Maar wil je Nijntje kopiëren met net iets andere kleren aan, dan ga je de mist in. Het bedrijf achter ‘Hello Kitty’ verloor in 2010 een rechtszaak omdat haar konijn Kathy wel erg veel leek op Nijntje. Er waren teveel overeenkomsten tussen deze twee konijnen, zodat er sprake was van een inbreuk op de auteursrechten op Nijntje.
Jij erft mijn recht
Auteursrecht bestaat in 2012 al 100 jaar en het is dus vrij logisch dat er in deze wet weinig beschreven staat over social media. Vele rechtszaken komen op dit moment voor doordat via de social media van alles verspreid wordt. Daarbij wordt soms het portretrecht van iemand geschonden. Je mag niet zomaar van iemand een afbeelding plaatsen waaruit iemands identiteit vast te stellen is. Toch zit hier een groot grijs gebied in, want als jij een foto van een zoenend echtpaar tijdens een festival gebruikt om op de cover van je boek te zetten, dan is het goed mogelijk dat het is toegestaan. De foto is namelijk door jou gemaakt tijdens een openbaar evenement. Je kunt je dus niet altijd op je portretrecht beroepen en let wel, alleen jij kan portretrecht eisen en na je dood blijft het portretrecht maar tien jaar geldig. Auteursrechten worden ook door jouw nabestaanden geërfd, maar blijft tot 70 jaar na je dood geldig.
Intellectueel ontwikkeld
Na deze workshop is mij meer duidelijk geworden over het recht, maar ik heb toch het gevoel dat het intellectueel eigendomrecht niet in één middag te omvatten is. Naast bovengenoemde rechten, is er namelijk ook nog kwekersrecht, geheimhouding, handelsnaamrecht en merkenrecht. Gelukkig zijn er in Nederland diverse bedrijven, zoals EP&C en Levenbach Advocaten, die ondernemers graag helpen bij het indienen van een octrooi of bijstaan in conflicten met betrekking tot het intellectueel eigendomrecht. Ik vond het zeer interessant om er meer over te weten te komen en bel zeker een van de nummers onder dit artikel als iemand mij in mijn rechten schendt.
“Copyright is that the right to copy?”
Ruby Kramer – PanterKist
Speciale dank aan de sprekers Mr. I. C. (I Chu) Chao (Levenbach) en Ir. M. (Marc) van der Velden (EP&C)
* Aantal ondernemingen 2010 Centraal Bureau voor Statistiek
___________________________________________________________________________
PanterKist is geen Kat in de Zak – wat het dan wel is? Bekijk www.panterkist.nl
Volg Ruby Kramer op Twitter en connect op LinkedIn
Volg PanterKist op Twitter
___________________________________________________________________________
Levenbach Advocaten is gevestigd in Amsterdam Oud-Zuid en heeft vier specialismen in huis: intellectueel eigendomsrecht, arbeidsrecht, ondernemingsrecht en faillissementsrecht. Mr. I.C. (I Chu) Chao is advocaat en zij is gespecialiseerd in het intellectueel eigendomsrecht.
Tel: 020 6646511 E-mail: ichuchao@levenbach.nl Website: www.levenbach.nl
___________________________________________________________________________
EP&C is een Octrooi- en Merkenbureau dat nationaal en internationaal actief is op het gebied van het beschermen van Intellectueel Eigendom en heeft vestigingen in Rijswijk, Amsterdam, Utrecht en Breda. In Nederland behoort EP&C tot de top 3 octrooibureaus. Marc van der Velden is octrooigemachtigde en gespecialiseerd in werktuigbouwkunde en merken- en modellenrecht.
Tel: 020 3052888 E-mail: mve@epc.nl Website: www.epc.nl