Boomstam hier, zwerfkei daar en om niet te vergeten de rioolbuizen en hergebruikte tegelmuurtjes. Natuurlijke, circulaire, speelplekken schieten als paddenstoelen uit de grond. Wat ooit begon als pleidooi voor meer natuurlijke en avontuurlijke speelruimte vanuit organisaties zoals Natuurmonumenten en Jantje Beton, heeft navolging gekregen in het hele land.
Deze trend is een positieve ontwikkeling en vraagstuk ineen, waar wij als Speelplan graag aan meewerken. Maar wat we ook merken is dat men zich regelmatig blind staart op het thema duurzame en circulaire speelruimte. En dat komt het daadwerkelijke gebruik van speelplekken niet altijd ten goede.
Dus niet overal boomstammen?
Laten we vooral het doel van speelplekken niet uit het oog verliezen. Namelijk, dat kinderen er graag en vaak spelen. En om het te ‘winnen’ van beeldschermen zijn boomstammen op een grasveld helaas vaak niet genoeg. Die feedback krijgen we ook tijdens speelruimteonderzoek en participatie met kinderen. In de ene buurt heb je een half pretpark aan toestellen nodig om kinderen naar buiten te krijgen. In een andere buurt juist die geweldige natuurspeelplek. Ook met activering via speel- en sportprogrammering kan natuurlijk een hoop worden bereikt. Binnen al deze mogelijkheden liggen circulaire kansen.
Er zijn meerdere wegen die naar circulaire speelruimte leiden
Het gebruik van natuurlijke speelaanleidingen wordt vaak als belangrijkste circulaire oplossing gezien en veelvuldig toegepast, ook vanuit kostenbesparing. Maar dit is natuurlijk niet de enige of beste manier om circulaire speelruimte te realiseren. De grootste uitdaging en kans ligt bij het verduurzamen van de hele keten; van leveranciers, tot gemeenten en ontwerpers. Gelukkig doen steeds meer organisaties hieraan mee door zorg te dragen voor duurzame productie, goed ontwerp en beheer, levensduurverlenging en hoogwaardig hergebruik. Daarbij is het belangrijk dat producenten van speeltoestellen en ondergronden verantwoordelijkheid dragen voor hun product en dit na einde levensduur weer innemen en verwerken tot iets nieuws. Dat zet zoden aan de dijk.
Dus ga je plannen maken voor vernieuwingen? Zorg dan dat de hele keten wordt uitgedaagd om het beste uit zichzelf te halen. Maar wees wel realistisch en verlies de uiteindelijke speeluitdaging niet uit het oog. Want als kinderen worden uitgedaagd om zelf lekker veel buiten te spelen is de kans veel groter dat zij dat later ook weer aan hun kinderen meegeven. Dat is pas circulair.
Met dank aan (auteur):
Cynthia Tonningen, speelspecialist bij Speelplan