Ook in steden komen mensen samen om zich te vermaken. Bij stedelijke ontwikkeling staat recreatie vaak ten dienst staat van een groter belang. Dat bleek tijdens de studiedag ‘Ruimte en Stad’ – onderdeel van de week van de Openbare Ruimte.
Thema’s als duurzaamheid, beweegvriendelijke ruimte (tegen obesitas), veiligheid, cohesie in de wijk en leegstand sturen voor een belangrijk deel de ontwikkelingen van recreatie in de ‘openbare ruimte’. Dat is een groot verschil met de commerciële recreatiesector waar (doelgroepgericht) vermaak en het verdienmodel de belangrijkste elementen zijn die de realisatie en strategie bepalen.
Winkellandschap
Broekhuis Rijs advisering verzorgde een workshop over de problematiek van leegstand in winkelgebieden. Iedereen is het er wel over eens dat lege winkels zorgen voor een trieste aanblik. Toch zal het winkelbestand de komende jaren met zo’n 20 a 30% afnemen; buiten de Randstad gaat dat nog harder. Het heeft geen zin om meer geld te pompen in marketing om meer bezoekers te trekken. Een andere visie op binnensteden is wel nodig, waarbij de ruimte die vrijkomt vanuit de winkels, kan worden aangevuld met o.a. cultuur en recreatie. Dat zijn elementen die het internet niet kan bieden en waarmee je een impuls geeft aan het bezoek. Ondernemers spelen een steeds belangrijker rol bij het realiseren van de nieuwe invulling.
Een belangrijk pijnpunt voor deze functieverandering ligt bij projectontwikkelaars die hun onroerend goed moeten afwaarderen bij de omvorming van functie. Een architect voegt nog toe: “Ook het wijzigen van een bestemmingsplan kost in de praktijk nog veel te veel tijd.”
Betrokkenheid
Gert Jan Hospers, hoogleraar city- en regiomarketing, kijkt naar de betrokkenheid van mensen bij de stad; maar dit principe zou je ook op recreatiegebieden kunnen toepassen. Een belangrijke rol in zijn visie is weggelegd voor de mensen zelf; “Mensen maken de stad.” Hospers gaat in op de drie stadia waarmee mensen verbonden worden met de stad;
- Landscape; dit is de omgeving zoals iemand die waarneemt. Voor bezoekers aan de stad, zeker als het de eerste keer is, is dit de primaire indruk die een stad achterlaat. Dat wordt vooral bepaald door de beeldbepalende elementen. Dit onderdeel speelt ook een grote rol bij de toeristische aantrekkelijkheid van een stad. (zie afbeelding)
- Sensescape; Dit gaat al een stapje verder; welk gevoel geeft de stadse omgeving je? Daari spelen diverse factoren een rol die inspelen op je gevoel, zoals; de ervaren drukte, aanwezigheid van de zee, maar ook het weer.
- De derde fase is Soulscape. Dit is vaak van toepassing op de mensen die er wonen. Zij kennen de stad goed, en vooral ook de mensen die er wonen. In deze fase is de openbare ruimte de omgeving waarbinnen mensen contact met elkaar maken.
Stad en Recreatieland
‘Stedelijke ontwikkeling’ en ‘ondernemend aan de slag met een recreatiebedrijf’ (= focus van Pretwerk), zijn twee totaal verschillende werelden. Het is wel duidelijk dat gemeenten niet meer alles zelf willen en kunnen oplossen en nadrukkelijk kijken naar impulsen vanuit ondernemers. Juist voor ondernemers die ook oog hebben voor de (sociale) doelstellingen van gemeenten liggen er goede kansen; er komt veel fysieke ruimte vrij in steden. Bovendien zijn er volop stimuleringsmaatregelen (soms ook financieel of als publiek private samenwerking) voor onderwerpen die als gemeentetaak worden gezien. Denk daarbij bijvoorbeeld aan: impuls geven aan fysieke beweging, betrekken van diverse bevolkingsgroepen en het leefbaar houden van krimpgebieden.
Meer informatie: www.weekvandeopenbareruimte.nl