Hoofdlijnen-akkoord heeft grote gevolgen voor diverse deelsectoren recreatie

Kunst, cultuur, evenementen, hotels en vakantieparken zien het nieuwe Hoofdlijnen-akkoord van PVV, VVD, BBB en NSC met grote zorgen tegemoet. De deelsectoren in kunsten en cultuur (w.o. ook culturele evenementen) en de verblijfsrecreatie worden geconfronteerd met en verhoging van de BTW – van 9 naar 21%.

Vorige week presenteerden de vier coalitiepartijen PVV, VVD, BBB en NSC hun plannen voor de komende regeerperiode. De vrijetijdssector komt daar niet geheel ongeschonden uit.

Zie ook: Hoofdlijnenakkoord tussen PVV, VVD, NSC en BBB

BTW verhoging voor hotels en vakantieparken

De geplande verhoging van de BTW, van 9 naar 21%, vanaf het jaar 2026, geldt voor meerdere vormen van logies. Alleen kampeerterreinen zijn uitgezonderd. Dit voorstel ligt niet voor het eerst op tafel. In oktober 2023 probeerde Pieter Omtzigt (NSC) ook al om de BTW voor verblijfsrecreatie op te hogen. Dat voorstel werd destijds verworpen door een ruimte meerderheid in de Tweede Kamer. Een half jaar later ligt het voorstel dus opnieuw op tafel. Brancheorganisaties laten het er niet bij zitten en starten opnieuw de lobby op.

Reactie Hiswa Recron:

De concurrentiepositie van onze bedrijven ten opzichte van de zogenoemde nabij-landen verslechtert verder. De vele scholen en verenigingen die naar groepsaccommodaties gaan, kunnen in veel gevallen de verhoging van het tarief niet betalen. Ook is bekend dat een groot deel van de Nederlanders met een smallere beurs in eigen land op vakantie gaat, onder andere in bungalows. Voor deze groep zal de vakantie verder worden versoberd, al dan niet onmogelijk worden.

uit de reactie van HISWA RECRON

Gevolgen horeca:

De hotelsector worstelt nog steeds met herstel van de coronapandemie, waardoor deze zwaar is getroffen. Bovendien hebben hoteliers te maken met flink gestegen arbeidskosten (alleen al tussen eind december 2022 en 1 januari 2024 is het wettelijk minimumloon voor de horeca met ruim 22 % gestegen), sterk gestegen huur-, inkoop- en energiekosten. De kwetsbare marges staan al onder druk en ondernemers kunnen niet alle kosten doorberekenen aan hun gasten. Verhoging van het btw-tarief
op logies gaat voor een groep ondernemers de druppel zijn die de emmer doet overlopen. Het zal leiden tot bedrijfsbeëindigingen, faillissementen en verminderde werkgelegenheid.

Hotelovernachting straks alleen voor de rijken?

Cijfers van het CBS laten zien dat het grootste deel van de hotelovernachtingen in ons land door particuliere Nederlanders wordt geboekt, die de btw dus niet kunnen verrekenen. Alle Nederlanders worden met deze voorgenomen maatregel dus direct getroffen in hun portemonnee. Het vreemde in de coalitieplannen is dat kampeerterreinen dan weer worden uitgezonderd van de btw-verhoging op logies. Vakantie in eigen land doorbrengen (behalve kamperen) wordt duurder, wat met name voor minder draagkrachtigen een hogere drempel zal opwerpen. En er zijn heel veel Nederlanders die jaarlijks een of meerdere keren een weekendje weg boeken in een hotel of een bed & breakfast. KHN benadrukt dat horecabezoek en logies toegankelijk moeten blijven voor het brede publiek. Het is maatschappelijk gezien onwenselijk dat een hotelovernachting straks alleen haalbaar is voor de rijken.

Grensregio wordt extra hard geraakt

De btw-verhoging op logies heeft niet alleen gevolgen voor de hotellerie en de binnenlandse toerist. De btw-tarieven in omringende landen liggen aanzienlijk lager: in Duitsland 7%, België 6% en Luxemburg 3%. Een btw-verhoging zal dan ook de concurrentiepositie van de Nederlandse hotelsector in het buitenland schaden.

uit het persbericht van Koninklijke Horeca Nederland

Cultuur en evenementen ook zwaar onder druk

Culturele goederen en diensten komen in de nieuwe plannen ook onder een verhoogd BTW tarief te vallen. Dat werpt o.a. een extra financiële drempel op voor bestedingen in de dagrecreatie en het uitgaansleven. De bioscopen en dagattractie ontkomen aan een BTW-verhoging. Ook hier komen brancheorganisaties in actie om de (vooral negatieve) consequenties van deze maatregel voor het voetlicht te brengen.

Schouwburgen en concertgebouwen:

De voorgenomen afschaffing van het lage btw-tarief op culturele goederen en diensten per 2026 zou leiden tot een prijsstijging van 12% op toegangskaartjes. Dit is een onhoudbare situatie, omdat podia deze stijging niet zelf kunnen dragen en deze zullen moeten doorrekenen aan het publiek. Dit zal de herstellende vraag naar theater- en concertbezoek een harde klap geven, vooral omdat de koopkracht van het publiek al onder druk staat. Het ontzien van bioscopen en dagrecreatie creëert bovendien een ongelijk speelveld, wat het publiek mogelijk kan ontmoedigen om naar theater- en concertvoorstellingen te gaan.

De verhoging van de btw raakt vooral de commerciële producenten en gemeentelijk gesubsidieerde podia in de regio. Podia zijn voor 88% van hun aanbod afhankelijk van commerciële producenten, zoals cabaret, musicals en familievoorstellingen. Vooral buiten de Randstad, waar gesubsidieerd aanbod minder frequent is, zal de vraaguitval en inkomstenderving het grootst zijn. Compensatie vanuit gemeenten is onwaarschijnlijk, aangezien er al bezuinigd wordt op cultuur in aanloop naar het ‘ravijnjaar’.

Uit de reactie van de vereniging Schouwburgen en Concertgebouwdirecties

Impact op uitgaansleven:

Het plan om de btw op culturele diensten en goederen van 9 naar 21% te verhogen gaat een enorme impact hebben op het uitgaansleven. Want het huidige lage btw-tarief geldt ook voor de entreetickets van clubs, discotheken, evenementen en festivals. De nightlife-sector en de evenementen- en festivalorganisatoren zien op dit moment de bezoekersaantallen en consumpties al teruglopen. Als door de voorgenomen btw-verhoging de entreeprijzen ook nog eens flink omhooggaan, heeft dat desastreuze gevolgen voor het uitgaansleven. Terwijl deze sector bij uitstek een veilige plek creëert voor bezoekers om te ontspannen, elkaar te ontmoeten en te genieten van goede muziek. Dit zijn belangrijke factoren voor het welbevinden van mensen, die te vaak worden onderschat. De voorgenomen maatregel maakt uitgaan en ontmoeting voor een steeds grotere groep mensen onbereikbaar.

Uit het persbericht van Koninklijke Horeca Nederland

Permanente bewoning op vakantieparken ligt (opnieuw) op tafel

Nog een onderwerp waar de afgelopen jaren al veel over is gesproken is het toestaan van permanente bewoning op vakantieparken. Duidelijkheid richting bewoners en ondernemers lijkt hierin van het grootste belang. Maar vanuit de opgave van volkshuisvesting is er zware druk om de teugels wat te laten vieren. Hiswa Recron moet (opnieuw) in actie komen om de kaders te schetsen.

Een vaak terugkerend onderwerp is permanente bewoning op recreatieparken en campings. Tijdens debatten in de Tweede Kamer klinkt het geluid steeds vaker dat dit toegestaan moet worden. In het akkoord wordt gesteld dat de bestaande woningvoorraad beter benut moet worden door herbestemming van bestaande gebouwen te verruimen en waar wenselijk juridisch te verankeren, dit betekent dat gedogen van permanente bewoning in recreatiewoningen hier onder valt. HISWA-RECRON heeft met lobby weten te voorkomen dat het volledig toegestaan wordt. Het standpunt van HISWA-RECRON blijft wel dat we staan voor het recreatief-toeristisch product en daar is in principe geen plaats voor permanente bewoning. 

uit de lobby van Hiswa Recron

Ondernemers zien ook lichtpuntjes in de voorstellen

De bovengenoemde bezwaren drukken zwaar op de winstgevendheid en groeikansen van de cultuur en recreatiesector. Toch zijn er gelukkig ook actiepunten waar de ondernemers wel warm voor lopen.

Hiswa Recron: “De initiatieven voor de vermindering van regel- en lastendruk moedigen we aan.”

MKB Nederland komt met een lijstje van onderwerpen die goed zijn voor de Nederlandse economie:

In het Hoofdlijnenakkoord presenteren de vier partijen een aantal positieve uitgangspunten. Zo kunnen burgers lastenverlichting tegemoetzien en moet werken weer beter gaan lonen. Ook is er duidelijke aandacht voor de rol van het ondernemerschap en bedrijfsleven voor ons verdienvermogen.
Positief is dat eerdere fiscale plannen (zoals de belasting van inkoop van aandelen, verhoging van box-2, de versobering van de mkb-winstvrijstelling en de extra verhoging van de CO2-heffing en energiebelasting) niet doorgaan. Dit zou schadelijk zijn geweest voor het ondernemings- en investeringsklimaat

Verdienvermogen

Terecht is er veel aandacht voor het verdienvermogen van Nederland en het tegengaan van regeldruk, zoals de ondernemersorganisaties al lange tijd bepleiten. Positief is dat er een einde lijkt te komen aan allerlei extra eisen (nationale koppen) bovenop EU-regels. Goed is ook dat Invest NL wordt uitgebouwd tot een daadwerkelijke nationale investeringsinstelling die innovatie en duurzaamheid kan aanjagen. Ook kan de financiering van het mkb in combinatie hiermee worden verbeterd.

uit een eerste reactie van MKB Nederland