Historie en toekomst van kamperen

Volgende week wordt tijdens de recreatievakbeurs Gorinchem het RECRON Congres over ‘De toekomst van kamperen’ georganiseerd. Rolf Halverhout zet deze toekomstvisie in perspectief. Want kamperen heeft al een lange en succesvolle historie achter de rug.

Met het ontstaan van één van Nederlands oudste campings in Bakkum in het jaar 1914, bestaat de Nederlands kampeersector aankomend kampeerseizoen honderd jaar. Een eeuw kampeergeschiedenis waarin veel veranderd is. Veranderingen die er telkens weer voor zorgden dat er anders gekampeerd werd. De tijden zijn veranderd en bij veel recreatieondernemers heerst onzekerheid over hoe de kampeersector er voor staat. Recron organiseert daarom op 26 november het congres “De toekomst van het kamperen”. Vanuit diverse invalshoeken zal worden ingegaan op vragen als de levensvatbaarheid van de sector en welke inzichten, visies en ervaringen relevant zijn voor de toekomst van de sector. Wil men die toekomst echter voorspellen dan zijn de ervaringen uit het verleden het enige uitgangspunt. Immers: „Wie zijn verleden niet kent, heeft geen notie van de toekomst”.

De beginjaren van het kamperen
Alhoewel camping Bakkum honderd jaar geleden ontstond, heeft kamperen uiteraard een langere bestaansgeschiedenis. Carl Denig is één van de personen die het kamperen als activiteit in Nederland op de kaart heeft gezet. In 1912 richtte hij de eerste Nederlandse kampeerclub op. In de beginjaren was kamperen echter geen bezigheid voor de massa. Er werd voornamelijk groepsgewijs gekampeerd zoals met de Scouting en de jeugdkampen van de Arbeiders Jeugd Centrale (AJC). Pas in de jaren vijftig ging Nederland voor het eerst massaal kamperen. De overheid stelde de kampeerkaart verplicht en voor de echte liefhebbers was er het ANWB kampeerpaspoort. Hiervoor moest men wel eerst op ‘oefenkamp’. Kamperen deed men met de tent en nog maar een klein aantal kampeerders had de beschikking over een caravan.

De gouden kampeerjaren
Begin jaren zeventig liep het aantal caravanbezitters fors toe. Onder invloed hiervan veranderde het karakter van veel campings en werden deze voorzien van elektrakasten, doucheautomaten en terreinverlichting. In de jaren tachtig zette de groei van het kamperen onverminderd door. De trekkershut deed zijn intrede en steeds meer campings hadden in het hoogseizoen een recreatieteam. In de jaren negentig bevond de sector zich op haar top. Er werd geïnvesteerd in (overdekte) zwembaden, gethematiseerd sanitair en betere voorzieningen en ook het recreatiewerk professionaliseerde.

Krimpende kampeermarkt in nieuwe millennium
Halverwege het eerste decennium van het nieuwe millennium bleek langzamerhand dat de gouden kampeerjaren voorbij waren. De vakantiebehoefte van de recreant veranderde, internet maakte de markt een stuk transparanter en de goedkope all-inclusive reizen veroverde marktaandeel. Bevonden de conculega zich vroeger in de eigen regio vanaf nu was de regio het westelijk halfrond geworden. Daarnaast nam het kamperen bij de boer alsmaar toe in een reeds krimpende markt. Opeens had de sector te maken met overcapaciteit. De prijs kwam onder druk te staan en beleving en imagenering werden de nieuwe toverwoorden gevolgd door leefstijlsegmentatie.

Kamperen nu en in de toekomst
Differentiëren is tegenwoordig een absolute must en Glamping is het nieuwe containerbegrip voor allerlei accommodatievormen die er in korte tijd op de markt zijn bijgekomen. Het kamperen verandert. Maar wat leert ons dit voor de toekomst? Alhoewel de titel van het congres op 26 november misschien de suggestie wekt dat de toekomst wellicht voorspelbaar is leert het verleden ons anders. De toekomst is geen kwestie van het lot, maar een kwestie van keuze¹. Je kan er niet op gaan zitten wachten tot het zover is. De beste manier om de toekomst van het kamperen te voorspellen is haar zelf te (re)creëren². Inspelen op de veranderingen in de markt. Net als de afgelopen honderd jaar de pioniers het kamperen door anders te denken en vooral te doen het kamperen anders hebben gemaakt.

In bovenstaande video ziet ziet u welke zeventien personen (mijns inziens) een wezenlijk aandeel hebben gehad in het ontstaan en de ontwikkeling van de Nederlandse kampeersector. Het begint echter in Engeland, de bakermat van het kamperen, met de Britten: William Gordon Stables, Robert Baden Powell en Thomas Hiram Holding. De hekkensluiter is een rasechte kampeerder. Want één ding is zeker: zonder kampeerders is er ook geen toekomst voor de sector. Zie ook het overzicht van Campingpioniers op Pinterest

Met dank aan:
Rolf Halverhout. Passie voor toerisme, recreatie en online marketing
… en voorheen Camping Starnbosch