Bijna iedereen verblijft in zijn vrije tijd graag in een natuurlijke omgeving. Maar niet iedereen beleeft de natuur op dezelfde manier. Dat onderzocht Bram Hut van Bureau Buhrs voor zijn masterstudie aan de universiteit Utrecht. Door gebruik te maken van de vier kleuren-doelgroepen van het BSR leefstijlen model van SAMR.
De opkomst van de beleveniseconomie zorgt dat het ‘gevoelsmatige’ belangrijker wordt bij de ontwikkeling en marketing van landschappen, om zo de juiste doelgroep aan te spreken. Dat is belangrijk, aangezien de Nederlandse overheid als beleidsopgave stelt om de natuur beleefbaar te maken. Ook recreatiebedrijven, die natuur als onderdeel van hun totaalbeleving zien, kunnen inspelen op deze inzichten.
Vier leefstijl-groepen
Uit het onderzoek blijkt dat de verschillende leefstijlen verschillende behoeften en motieven hebben, daardoor verschillend gebruik maken van het landschap en het landschap op een andere manier waarderen. Zo verschilt het type recreatieactiviteiten en het doel van de activiteit per leefstijl.
- Bij de rode leefstijl (extravert en ego-georiënteerd) staat niet het gezelschap, maar de (sportieve) activiteit centraal tijdens een uitje. Ze zijn vaak op zoek naar avontuurlijke ervaringen en ontdekken graag nieuwe plekken.
- De gele leefstijl (extravert en groepgeoriënteerd) onderneemt een activiteit juist om andere mensen te ontmoeten. Zij hebben meer behoefte aan ontspanning en kiezen vaak activiteiten die samen te ondernemen zijn, zoals fietsen of wandelen.
- Recreanten in de blauwe leefstijl (introvert en ego-georiënteerd) zijn meer in balans en zitten tussen deze twee extremen in, qua gebruik van het landschap.
- De groene leefstijl (introvert en groep-georiënteerd) kiest vaak een traditionele rustige activiteit. Deze groep heeft liever geen prikkels en onderneemt een activiteit niet vaak om andere mensen te ontmoeten.
Het gebruik van deze leefstijl-segmentatie is geen nieuw fenomeen in de recreatiesector. Wat dit onderzoek nieuw inbrengt is de visualisatie van voorkeurslandschappen, landschapselementen en voorzieningen. Op deze manier kun je een natuurlijke omgeving beter inrichten voor een gerichte doelgroep.
De rode leefstijl heeft een hoge waardering voor de zee en het strand en de duinen. Wat betreft de inrichting van het landschap, heeft deze groep een groter dan gemiddelde voorkeur voor de afwezigheid van menselijke invloeden.
Ook de gele leefstijl waarderen zee en strand, terwijl veenweidegebieden en bossen een lagere waardering krijgen. Wanneer het gaat om concrete landschapselementen, hebben zij een grotere voorkeur voor een door de mens ingericht landschap en een groter dan gemiddelde voorkeur voor een verzorgde en zorgeloze omgeving.
Van de groene leefstijl krijgt natte natuur een hoge waardering, evenals bossen, weilanden en veenweidegebieden. Zoals werd verwacht, bleken groene mensen drukke omgevingen minder te waarderen, vanwege een grotere behoefte aan veiligheid en geborgenheid. Ook zien ze graag dat het gebied goed bereikbaar is en dat er een vorm van informatievoorziening aanwezig is. Tijdens buitenrecreatie zijn ze op zoek naar een geborgen omgeving die voldoende privacy biedt.
De blauwe leefstijl heeft ten slotte geen grote afwijkende landschapsvoorkeuren. Wel zien ze graag dat een gebied niet al te makkelijk bereikbaar is en dat ze niet de gehele tijd zijn gebonden aan regeltjes tijdens het recreëren. Voor de rest is de blauwe leefstijl in balans tussen de andere leefstijlen.
Meer informatie: Download het rapport in de bibliotheek van de Universiteit Utrecht (pdf)
Met dank aan: Bram Hut van Bureau Buhrs
Eén reactie
Mooi en interessant en omvangrijk boekwerk / masterstudie over de subjectieve beleving van buiten door gasten. Toegespitst op de beleving / waardering van landschappen door leefstijldoelgroepen. Dit om een zo goed mogelijke waardering te krijgen voor het landschap passend bij een leefstijlgroep. Kortom de rode leefstijlgroep moet je niet willen bedienen in het bos, heide of een veenlandschap etc. Met veel cijfers onderbouwd.