De Marker Wadden het eerste off-grid eiland? Een zelfvoorzienende nederzetting, onafhankelijk van de waterleiding, het gas- en elektriciteitsnetwerk van het vaste land?
Op het hoofdeiland bevinden zich een bezoekerscentrum, verblijfsaccommodatie voor eilandwachters, een onderzoeksstation en vier vakantiehuisjes. Recent is bij een brand de beheerschuur met de technische installaties in vlammen opgegaan. Gelukkig zijn de overige gebouwen gespaard gebleven en konden bezoekers al snel weer op het eiland terecht.
Andre Rijsdorp, werkzaam bij Natuurmonumenten, is van scratch off betrokken bij de MarkerWadden. “Negen jaar geleden is het als een avontuur begonnen. Duurzaamheid is vanzelfsprekend. Maar we gaan daarbij wel uit van je gezonde verstand. We streven naar een evenwicht tussen wat mogelijk is en de kosten van iets. Met onze financiën dienen we efficiënt om te gaan. Boskalis heeft 5 eilanden aangelegd, één voor het publiek (en de natuur) en vier eilanden uitsluitend voor de natuur. Daarnaast was het nodig dat op het eiland gebouwen neergezet konden worden als het slecht weer was. Die gebouwen zijn voornamelijk uit hout opgetrokken, hout uit de bossen van Natuurmonumenten zodat de CO2-footprint beperkt is.”
Marker Wadden is een spraakmakend project waar veel bedrijven en organisaties op het gebied van duurzaamheid op ingehaakt hebben. “Je kunt nieuwe methoden, technieken en materialen toepassen waardoor unieke ervaring en kennis opgedaan wordt. Het zijn kansen die je moet benutten.” Innovaties in de waterbouw bijvoorbeeld. De aanleg met slib, klei en zand is een wereldprimeur. Voor de watervoorziening op het eiland dient één waterpomp die water uit de duinen in de waterzuiveringsinstallatie pompt. Water wordt belucht en ont-ijzert. Er vindt actieve koolfiltratie plaats, verder wordt het met UV-licht gesteriliseerd en ontkalkt. Gekozen is voor een oplossing die zo min mogelijk energie verbruikt.
Zonnepanelen, windmolen, accu’s en een aggregaat
Energie wordt onder meer opgewekt door de 600 zonnepanelen die op jaarbasis 180.000 kWatt/uur opwekken. Om schommelingen in de opwekking van zonne-energie van de ‘grijze’ zomerse dagen en donkere winters op te vangen zijn Li-on accu’s geplaatst die 200 kWatt/uur kunnen opslaan. Daarnaast is er een speciale windmolen geplaatst die 48kWatt per dag kan leveren. Het is een inklapbare geruisloze turbine. Door te kiezen voor energiezuinige apparatuur is het gelukt om verbruik van energie en het opwekken van energie op elkaar af te stemmen.
Voor de bewoners van de verblijfsaccommodaties en de vakantiehuisjes van LandalGreenparks is een stoplichtsysteem aangelegd die informatie verschaft over de status van de energietoevoer. Groen geeft aan dat er genoeg stroom is, oranje betekent opgepast, rood houdt in dat er weinig toevoer is en zwart geeft aan dat de noodstroomvoorziening geldt. “In principe is het uitgangspunt dat geen noodstroomvoorziening wordt gebruikt. Maar door de recente brand in de beheerloods van Natuurmonumenten is de besturing van de off-grid voorziening verloren gegaan en is een tijdelijke stroomvoorziening aangelegd. Als back-up is nu een hybride aggregaat beschikbaar.
Niels Kraakman, servicemedewerker van De Groene Aggregaat, heeft daarom op de Marker Wadden een aggregaat geplaatst en een hybride systeem ingeregeld zodat de energietoevoer op peil blijft. Het aggregaat werkt op een combinatie van zonne-energie en diesel. Het is voorlopig dé oplossing voor de energievoorziening op het eiland na de brand in de werkschuur. Niels Kraakman: ”Het aggregaat bestaat uit twee elkaar aanvullende systemen zonne-energie en brandstof. Daarnaast is voorzien in een accupakket om energie op te slaan. De accu’s worden opgeladen door de zonnepanelen die automatisch uit de behuizing komen”. Het is een off-grid energieoplossing die een CO2-reductie van 90% oplevert en bovendien geluidsoverlast beperkt. Volgens de planning zal in oktober de werkschuur herbouwd zijn en wordt weer van de bestaande voorzieningen gebruik gemaakt.
Meer informatie: www.natuurmonumenten.nl/projecten/marker-wadden