De afgelopen zomer zijn er helaas vele berichten over ongelukken op luchtkussens via de media tot ons gekomen. De ongelukken varieerden van “flinke schrik” tot ongelukken met dodelijke afloop. Speelplan is de afgelopen maanden regelmatig benaderd om vragen omtrent deze berichtgeving te beantwoorden.
Vragen als; Hoe kan een ongekeurd toestel toch geplaatst worden? Wie is er nu eigenlijk verantwoordelijk voor deze ongevallen? Moeten deze toestellen (lees; springkussens) ook geïnspecteerd worden? Maar vooral de vraag; Had dit voorkomen kunnen worden, en zo ja, op welke manier dan?
Enkele tragedies in het nieuws:
- Een dodelijk ongeluk met een ontploft springkasteel in Engeland
- Vijf kinderen in ziekenhuis na ongeval met springkussen
- Explosieve toename ongelukken met springkussens
- NVWA erkent aansprakelijkheid dodelijk ongeval springkussen
Hoe is het wettelijk geregeld?
Laten we beginnen met het feit dat springkussens onder de WAS (Warenwet Attractie en Speeltoestellen) vallen. Deze wet zegt in beginsel dat elk speeltoestel vanaf ‘de ingebruikname’ tot het verwijderen van het toestel veilig moet zijn. Om ervoor te zorgen dat toestellen veilig gemaakt worden én veilig blijven zijn er normen opgesteld. De “basisnorm” is de NEN-EN 1176-1. Daarnaast zijn toestel specifieke normen. Voor opblaasbare toestellen is dat de NEN-EN 14960. Een overzicht van deze norm vindt u op https://www.veiligheid.nl/allesoverspelen/eisen-speeltoestellen/opblaasbare-speeltoestellen.
Dit betekent overigens ook dat elk type toestel gekeurd moet zijn door een AKI en voorzien moet zijn van een geldig keuringscertificaat.
De inspecties
De vraag die ons vaak gesteld wordt is: “Zijn inspecties echt noodzakelijk en hoe vaak moet dit dan gedaan worden”?
Deze vraag wordt ons overigens ook vaak gesteld m.b.t. ‘gewone speeltoestellen’ die in het openbaar groen, op schoolpleinen en/of op recreatieparken geplaatst worden.
Het antwoord hierop is terug te vinden in de normen. Ook al denken sommige deskundigen hier verschillend over. Speeltoestellen, en dus ook opblaasbare speeltoestellen, dienen volgens de NEN 1176-1 en 1176-7 regelmatig te worden geïnspecteerd. Er zijn 3 vormen van inspectie.
- Ten eerste is er de routinematige visuele inspectie. Deze dient ter identificatie van gevaren als gevolg van vandalisme, gebruik of weersomstandigheden. Bij intensief gebruikte toestellen of bij vandalisme kan deze visuele inspectie oplopen tot een dagelijkse inspectie (denk bijvoorbeeld aan speeltoestellen in een pretpark in het hoogseizoen of een luchtkussen wat dagelijks opgeblazen wordt).
- Ten tweede is er de operationele inspectie. Deze is meer gedetailleerd en is bedoelt om de functionaliteit en stabiliteit van een toestel te controleren, in het bijzonder de slijtage.
LET OP: bij zowel de visuele-, als bij de operationele inspectie dient ook aandacht besteed te worden aan de ondergrond. Denk hierbij aan blootliggende funderingen, reinheid, bodemvrijheid en afwerking. Tevens dient men het toestel te controleren op ontbrekende onderdelen. De norm schrijft voor dat een operationele inspectie elke 1 tot 3 maanden uitgevoerd moet worden, afhankelijk van de gebruikersintensiteit van het toestel. - Als laatste is er de algehele inspectie, in de volksmond ook wel de jaarlijkse veiligheidsinspectie genoemd. Dit is niet helemaal terecht daar elke inspectie gericht is op veiligheid.
Deze inspectie wordt uitgevoerd om het gehele veiligheidsniveau van een toestel, de fundering en van de oppervlakte vast te stellen. Hierbij moet u denken aan controle op naleving van de NEN-EN 1176, met inbegrip van eventueel aangebrachte wijzigingen, weersinvloeden, houtrot, corrosie, reparaties of toegevoegde of vervangen onderdelen.
Naast de opgegeven frequenties vanuit de normen dient u ook te letten op de instructies van de fabrikant. Deze kunnen afwijken van de norm.
Genoemde inspecties en normen geven overigens geen garantie dat er helemaal geen ongelukken kunnen gebeuren, maar zijn ter voorkoming van onaanvaardbare en niet in te schatten risico’s. Speelplan is van mening dat door regelmatig te inspecteren een hoop ongelukken kunnen worden voorkomen, mits de geconstateerde gebreken uiteraard ook naar behoren worden verholpen.
Heeft u twijfels of vragen over de inspectie frequentie van uw speeltoestellen of opblaasbare speelelementen? Schroom niet en bel ons gerust voor advies.
met dank aan:
Speelplan; een onafhankelijk adviesbureau op het gebied van spelen en bewegen. “Wij voeren middels eigen 2-ster gecertificeerde inspecteurs inspecties uit en zijn daarnaast een opleidingsinstituut voor een ieder die meer kennis op wil doen van inspecties, beleid en beheer van speelvoorzieningen.”
Meer informatie: www.speelplan.nl