Past grote aantal nieuwe plannen in nieuwe economische realiteit?

ZKA ziet het aantal toeristisch-recreatieve plannen, dat wordt voorgelegd ter beoordeling of doorrekening, bijna met de week groeien. Een kritische benadering is zeer gewenst, anders loopt de sector het risico dat ze binnen de kortste keren weer in een nieuwe bubble terechtkomt.

Gre Beekers van ZKA deelt zijn ervaringen: “De sterke groei van initiatieven duidt erop dat er bij een grote groep ondernemers weer meer optimisme en vertrouwen in de markt is. Deels is dit terecht, maar tegelijkertijd zien we dat groei veel minder vanzelfsprekend is dan voor de crisis en alleen nog weggelegd is voor ondernemingen met een sterk onderscheidend concept dat optimaal inspeelt op de behoeften en motieven van de klant.”

Veel seinen op groen, maar weg omhoog niet voor iedereen weggelegd
De belangrijkste indicatoren zoals die door het CPB op een rijtje worden gezet, geven zeker reden voor enig optimisme. De voorspelde economische groei is voor 2015 zo’n 1,5%, de werkloosheid daalt licht met 35.000 personen en ook de consumptie en het vertrouwen van de Nederlandse huishoudens ontwikkelen zich in positieve zin.

Tegelijkertijd zien we dat de consument kritisch blijft in zijn uitgaven. Het volume blijft nog wel op peil maar de bestedingen per persoon per vrijetijdsactiviteit blijft in veel sectoren (sterk) achter in groei. Ook de vakantiemarkt trekt nog niet vlot aan; uit een recente peiling van NBTC/NIPO blijkt dat het aantal vakanties en de hiermee samenhangende bestedingen ongeveer gelijk blijven in 2015. Kortom, de weg omhoog lijkt ingeslagen, maar zeker niet voor iedereen. Er is een nieuwe economisch realiteit ontstaan waarbij alleen plaats is voor ondernemingen die de klant centraal stellen en een echt onderscheidend concept hebben.

Houd rekening met kritische succesfactoren
Hieruit blijkt dat één ding in ieder geval zeker is, namelijk dat de markt zich na de crisis anders zal ontwikkelen dan ervoor. De groei zal minder uitbundig en veel minder vanzelfsprekend zijn. Sommige deelsectoren zullen stagneren of zelfs krimpen, andere deelsectoren zullen wel weer behoorlijk groeien. Maar wat zegt een marktgemiddelde als u als ondernemer een goed en onderscheidend plan heeft dat wel werkt? In alle gevallen zal nog meer dan vroeger aan een aantal kritische succesfactoren voldaan moeten worden om ook in de toekomst duurzaam succesvol te zijn. Onderstaand hebben we er vanuit onze praktijk een aantal op een rijtje gezet.

Sluit aan bij bekende locaties met traffic
Vind een locatie die al bekendheid geniet en zo mogelijk al de juiste bestemming heeft; ergens in een maagdelijk groen gebied beginnen wordt steeds lastiger en is ook vaak niet aan te raden. Nog mooier is het als je kan aansluiten bij ‘traffic’ die er al is in een gebied. Naast locaties in de grote steden in de Randstad, denken we hierbij aan een aantal regio’s waar we de afgelopen jaren actief waren zoals het gebied Roermond/designer outlet, Hart van Brabant (met o.a. Efteling, Tilburg en Beekse Bergen) of Parkstad Limburg (met o.a. SnowWorld, GaiaZoo, Pink Pop en Continium).

Belevingsgericht concept passend bij gebieds-DNA
Zorg voor een belevingsgerichte invulling en sluit daarbij aan bij het DNA, de onderscheidende kwaliteiten van een gebied qua invulling, thematiek en ambiance. Een mooi voorbeeld hiervan zijn de Erfgoedlijnen van de provincie Zuid-Holland zoals De AtlantikWall, de Romeinse Limes (waar we afgelopen jaar bij betrokken waren) en de Hollandse Waterlinie die allen als ‘kapstok’ dienen voor een belevingsgerichte invulling van het verleden, gebruik makend van bijzondere landschappen, authentieke gebouwen en spannende verhalen.

Speel beter in op motieven bezoeker
Kijk scherp naar je marktbereik, je doelgroepen en hun motieven. Vragen die hierbij gesteld kunnen worden zijn: kan ik gaan voor een internationale scope, kies ik voor een brede marktbenadering of mik ik op specifieke niches (en welke dan?) en wat zijn de wensen, behoeften en motieven van mijn doelgroepen. Hierbij kunnen we helpen met onze Leisure Leefstijlen (zie artikel elders in deze nieuwsbrief), onze databanken en onze ervaring bij honderden projecten in de afgelopen jaren.

Ook financiering wordt anders
En als dan alle kritische succesfactoren doorlopen zijn en positief scoren, komt de onvermijdelijke vraag: kunnen we dit financieren en hoe dan? Vroeger was het vaak eenvoudig. Je hebt een goed plan, 30-40% eigen vermogen en de bank financiert de rest.

Maar de banken zijn inmiddels een stuk kritischer geworden en zoeken meerdere partijen om de risico’s mee te delen door cofinanciering of garantstellingen. Onderstaand enkele voorbeelden uit onze praktijk van de afgelopen jaren. Een eerste mogelijkheid is een overheid die mee investeert in bijvoorbeeld infrastructuur of door inbreng van grond of een garantstelling. Een andere mogelijkheid is een regionaal investeringsfonds dat ingesteld is om nieuwe economische impulsen in een regio aan te zwengelen en daarvoor al dan niet risicodragend participeert. Ook zijn er steeds vaker revolving funds bijvoorbeeld bij het Nationaal Restauratiefonds of de provincie Gelderland. Daarnaast zien we een professionalisering van de crowdfunding, waarbij soms bedragen tot € 200.000-300.000 worden ‘opgehaald’, voor een kleine ondernemer of voor een uitbreiding een interessant bedrag. Een voorbeeld hiervan is Collin Crowdfund. Ook Europese fondsen bieden soms nog soelaas, maar deze stellen vaak wel scherpere voorwaarden. Tot slot zijn er voor culturele projecten vaak heel specifieke fondsen zoals Bankgiroloterij, VSB fonds of Prins Bernhardfonds.

met dank aan:
Gré Beekers, ZKA Consultants en Planners