Vakantieparken besteden steeds meer aandacht aan het natuurlijke ecosysteem op hun bedrijf. Voor bezoekers is het van grote meerwaarde als ze tijdens hun vakantie een variëteit aan dieren zien; van zoogdieren tot insecten. Het past bovendien bij bedrijven die zich profileren als ‘maatschappelijk verantwoorde onderneming’.
Wat kun je doen om de natuurvriendelijkheid op je park te bevorderen? We vroegen om advies bij Ben Groenen, Adviseur Omgevingsbeheer bij BTL Advies en projectleider van De Groenzoom.
Maakt een natuurvriendelijk beheer en inrichting op een (vakantie)park ook werkelijk een groot verschil voor ‘de natuur’?
Groenen: “Vele kleintjes maken ook een groot verschil. Kleine ingrepen vergroten het voedselaanbod, bieden mogelijkheden te verschuilen of voort te planten. Dit hoeft geen bijzondere soorten te betreffen, ook algemene soorten zijn belangrijk in het voedselweb en het functioneren van het ecosysteem. Deze maatregelen zijn ook belangrijk voor de beleving van bezoekers van een park die daardoor veel meer natuur om zich heen beleven.”
Kun je vijf voorbeelden geven van maatregelen die effectief zijn voor het verbeteren van het leefklimaat voor (specifieke) dieren op een park?
Groenen komt met de volgende voorbeelden:
- Extensief maaibeheer: Kruiden die de mogelijkheid krijgen uit te bloeien en zaad te vormen, ruige vegetatie die overwinteringsmogelijkheden biedt voor insecten. Door minder frequent te maaien en delen in najaar en winter ruig te laten, neemt de waarde voor fauna toe.
- Stapelen dood hout: Onder stapels dood hout kunnen vogels, zoogdieren en insecten zich verschuilen of er een nestje bouwen.
- Diversiteit rand, geleidelijke overgang: bosranden en struwelen die geleidelijk over gaan van gras naar ruigte naar struiken en vervolgens bomen zijn ecologisch het meest waardevol. Door bomen in de rand weg te halen, komt meer zon op de bodem. Hier kunnen (ruigte)kruiden zich ontwikkelen.
- Inzaaien kruidenmengsel: Een in het voorjaar ingezaaid kruidenmengsel kleurt een berm of entreezone vanaf de voorzomer helemaal op. De bloeiende kruiden zijn een voedselbron voor insecten, die op hun beurt vogels aantrekken. De vogels benutten eveneens de zaden die gevormd worden.
- Bloeiende cultuurlijke beplanting: maatregelen hebben niet enkel betrekking op de extensieve delen van het park. Door in de representatieve delen van uw park te kiezen voor bloeiende beplanting die voedsel biedt voor vlinders en andere insecten wordt hun leefgebied vergroot. Hoe kun je de vakantie beter beginnen dan met een voorbij fladderende en vervolgens neerstrijkende dagpauwoog.
Kun je ook aangeven welke inrichtingsaspecten op de huidige parken het meest verstorend werken voor een ecosysteem?
Groenen: “Flora en fauna zijn gebaat bij een natuurlijke omgeving. Verharding biedt geen meerwaarde. Zandige plekjes van paden en schelpenpaden daarentegen wel. Hier kunnen insecten opwarmen en hebben zij de mogelijkheid zich in te graven.”
Is er (veel) kennis nodig over het ecosysteem op en rond je park om maatregelen te nemen?
Groenen: “Het is van belang vooraf te bepalen wat je wil bereiken. Het is bijvoorbeeld goed om te weten welke flora en fauna zich van nature op uw locatie ontwikkeld en welke daarvan al in de omgeving aanwezig zijn. Hierop kunnen de specifieke maatregelen worden afgestemd door de beheerder. Voor het uitvoeren van maatregelen, zoals bewerkingsmethoden en zaaitijdstip bepalen, is kennis nodig van bijvoorbeeld een groenspecialist, adviesbureau of groenaannemer.”
Op welke wijze betrekken jullie de bezoekers van De Groenzoom bij ‘de natuur’ in het gebied?
Groenen: “Basis vormt de informatievoorziening via website, social media, foldermateriaal en informatieborden in het gebied. Zo wordt bij een vlinderidylle, die in samenwerking met De Vlinderstichting is gerealiseerd, een bord geplaatst over het belang van bloeiende kruiden voor vlinders. Als men hier vervolgens meer over wil weten beschikken we over foldermateriaal en is de groenbeheerder aanspreekbaar tijdens zijn werkzaamheden in het gebied. Tot slot verzorgt onze beheerder natuurwandelingen om geïnteresseerde nader te informeren over het natuurvriendelijke beheer.”
Met dank aan:
Ben Groenen, Adviseur Omgevingsbeheer bij BTL Advies in Den Bosch. Hij is projectleider van het project De Groenzoom, een natuur- en recreatiegebied in de gemeenten Lansingerland en Pijnacker-Nootdorp. Een recent ontwikkelt gebied waar samen met bezoekers en gebruikers natuurwaarden worden ontwikkeld in combinatie met recreatief gebruik. Daarnaast houdt hij zich bezig met beheer- en onderhoudsplannen voor de buitenruimte in stedelijk en landelijk gebied. Het in stand houden van de huidige waarde en het verbeteren van uitstraling (schoon , heel en veilig) staan hierbij centraal. De beleving van de gebruiker in combinatie met actuele thema’s als klimaatadaptatie, biodiversiteit en circulariteit zijn in deze plannen leidend. In teams met ecologen, landschapsarchitecten en technici staat BTL voor Groenen Leven, Groener Ontspannen.
Meer informatie: www.btl.nl/branches/groener-ontspannen