ABN AMRO voorziet op dit moment (juli) een krimp van de Nederlandse economie in 2020 van 5,6 procent. Deze krimp ontstaat door forse omzetdalingen in de horeca, dagrecreatie en in delen van de retail en industrie. Maar de Nederlandse economie krimpt óók doordat we minder op vakantie gaan naar het buitenland.
Nederlanders gingen in 2018 gemiddeld 21,8 dagen op vakantie. Hiervan werden 7,1 dagen in eigen land besteed en 14,5 dagen in het buitenland. Aan die buitenlandvakanties (inclusief zakelijke reizen) gaven alle Nederlanders samen 23,9 mrd euro uit, zo blijkt uit de Nationale Rekeningen van het CBS.
Van dat bedrag bleef 6,6 mrd euro ‘hangen’ in eigen land. Geld dat verdiend werd in Nederland, door Nederlandse bedrijven. Inkomsten voor reisbureaus en reisbemiddelingsbureaus, aanbieders van vliegtickets, taxi- en treinvervoer en de taxfreewinkels op Schiphol. Die 6,6 mrd euro is 0,85 procent van alles wat we jaarlijks Nederland met elkaar verdienen. De reisbranche levert daarmee een serieuze bijdrage aan het bruto binnenlands product.
De bijdrage van buitenlandvakanties aan de Nederlandse economie niet uit de lucht vallen. Zij is het gevolg van een decennialange ontwikkeling. Waar 43 procent van de Nederlanders in 1969 op vakantie ging was dit veertig jaar later, in 2019, liefst 84 procent. Het percentage Nederlanders dat vakantie viert is min of meer stabiel sinds de eeuwwisseling.
Het mag duidelijk zijn dat de vakantiemarkt er in 2020 heel anders uit zal zien. Uit een analyse van het betalingsverkeer van en naar ABN AMRO-rekeninghouders blijkt dat Nederlandse consumenten in de periode maart – mei 2020 ruim 70 procent minder uitgaven aan reizen en vakanties. Uit onderzoek van DPG Media blijkt bovendien dat 53 procent van de Nederlanders in de laatste week van juni nog geen concrete vakantieplannen had.
Gevolgen coronacrisis
De gevolgen voor de reisbranche zijn aanzienlijk. Het CBS rapporteerde deze maand dat slechts 51 procent van de reisondernemers verwacht nog een jaar te kunnen overleven. Of de reisbranche in aanmerking komt voor extra staatssteun is aan de regering en het parlement. De reisorganisaties en hun 21.000 medewerkers zelf hoeven zich in elk geval geen verwijten te maken. De georganiseerde reisorganisaties hebben de afgelopen maanden financieel alles uit de kast getrokken hebben om de gevolgen van de corona-uitbraak te verzachten voor de Nederlandse pakketreiziger. De branche heeft sinds de uitbraak van de coronapandemie veel kosten van repatriëring van Nederlanders voor eigen rekening genomen. Aan honderdduizenden vakantiegangers heeft de reisbranche geld terugbetaald of een voucher verstrekt. Een voucher die veelal gedekt is door de Stichting Garantiefonds Reisgelden en dus ook bij een faillissement zijn waarde behoudt.
Aanbieders van vliegvakanties als Sunweb en Corendon werken inmiddels samen met Roompot en EuroParcs, die vakantieparken dichtbij huis exploiteren. Hierdoor kunnen ze hun aandeel in de reisbestedingen vergroten en leren ze hun klanten nog beter kennen. Daarnaast hebben de internetgeoriënteerde Nederlandse reisondernemingen een voorsprong op hun Duitse, Britse en Belgische concurrenten, waar het reisbureau in de winkelstraat nog altijd gemeengoed is.
Herstel
Bij ABN AMRO verwachten we dat het aantal buitenlandvakanties van Nederlanders pas in 2022 weer op het niveau van 2019 komt te liggen. Wat het herstel bevordert is dat veel vakantiebestemmingen, met name die in Duitsland en Frankrijk, óók per auto en trein kunnen worden bereikt.
Circa 60 procent van de Nederlanders, met name hoogopgeleiden, geeft aan méér behoefte te hebben aan vakantie, zo bleek deze maand uit representatief onderzoek van Trends & Tourism. Tot slot groeit volgens ABN AMRO vooral het aantal korte vakanties de komende jaren. Dit maakt een besparing mogelijk en het beperkt risico’s. Zoals wetenschapper Jessica de Bloom het eerder verwoorde: “Met meerdere kortere vakanties spreid je het risico en is een verpeste vakantie wellicht iets minder vervelend omdat er een geslaagde tegenover staat. Zo zijn er het hele jaar door rustmomenten, die ervoor zorgen dat gezondheid en welbevinden continu op peil blijven en de ‘accu’ nooit leeg raakt.”
Met dank aan:
ABN AMRO – sector leisure (Stef Driessen, Ward van der Stee en Paul Metzemakers) Deze link verwijst o.a. door naar een mer uitgebreide analyse ‘Stand van Leisure’ van de sector leisure in het algemeen.