Zaterdag 13 december heropende het museum MAP – Mercator (voorheen Mercatormuseum) in Sint-Niklaas, tussen Antwerpen en Gent, na een verbouwing van ruim 2 jaar. Een vernieuwde referentieplek waar wetenschap, erfgoed en verbeelding samenvloeien, en waar meteen duidelijk wordt hoe verrassend actueel en aantrekkelijk cartografie vandaag kan zijn.
MAP – Mercator, gerealiseerd met steun van Toerisme Vlaanderen, nodigt bezoekers uit om hun eigen wereldbeeld opnieuw te tekenen – kritisch, nieuwsgierig en met beide voeten in het heden. Het is het eerste museum in België dat zich volledig toelegt op cartografie. MAP – Mercator koppelt de kracht van zeldzame topstukken – de iconische hemel- en aardglobe van Gerard Mercator, de Lafreri-atlas, en de uitzonderlijke collectie Neutelings – aan hedendaagse technologieën die bezoekers letterlijk de kaart intrekken.
Een museum dat activeert
In MAP – Mercator wordt de bezoeker geen toeschouwer, maar een deelnemer. Al bij de eerste stappen vloeien kaarten over muren, lichten patronen op en dwarrelen figuren uit eeuwenoude atlassen de ruimte in. De scenografie zet telkens in op een dubbele beweging: eerst verwonderen, dan verdiepen. Een immersief belevingselement opent elke zone, waarna objectgerichte presentaties nuance en inzicht aanreiken.
Dit werkt als volgt: je stapt niet alleen in Mercators halve globe, maar ook in de denkwereld van een wetenschap die tegelijk artistiek, economisch, politiek en persoonlijk is. Je zweeft in een 4D-ballonvaart van de Grote Markt van Sint-Niklaas naar Rupelmonde, de geboorteplaats van Gerard Mercator, en door naar de ruimte; je projecteert je eigen hoofd in verschillende kaartprojecties; je maakt met een iPad je eigen ‘levenskaart’, en neemt ze digitaal mee naar huis.
Een thematische reis door 4 kaartwerelden
MAP – Mercator kiest niet voor een chronologisch parcours, wel voor 4 thematische zones die telkens een ander facet van cartografie blootleggen.
- Kaartverhalen toont hoe elke kaart een verhaal draagt – beïnvloed door maker, doel en tijdsgeest.
- Kaartenbedrijf gunt een blik achter de schermen: kennis, vakmanschap en technologie tonen de kaart als ambacht én intellectueel product.
- Wereldbeelden onderzoekt hoe kaarten ons perspectief sturen.
- Kaarten voor iedereen toont hoe vandaag iedereen kaartenmaker is, van Google Maps tot geoloketten in stadsplanning.
Samen vormen ze een tocht die begint bij verwondering en eindigt bij een scherpere, kritische blik op hoe wij de wereld lezen.
Van wetenschapper tot Vlaamse Meester
De keuze om Mercator als centrale figuur te nemen, past binnen de nieuwe strategie om niet alleen kunstenaars, maar ook wetenschappers als Vlaamse Meesters te positioneren. Door Mercators intellectuele nalatenschap opnieuw te verankeren in zijn geografische bakermat, krijgt Vlaanderen een nieuwe culturele spil.
“Het vernieuwde Mercatormuseum is niet alleen goed voor ons toerisme en voor Sint-Niklaas. Het is dus dé plek waar jong en oud moeten zijn om cartografie te beleven, om op een interactieve en innovatieve manier de wereld te ontdekken. Een heuse beleving! Het is daarnaast ook een enorme boost voor de horeca in Sint-Niklaas die dankzij de heropening meer mensen op hun terrassen kunnen verwelkomen,” aldus Melissa Depraetere, Vlaams minister van Toerisme.
Met MAP – Mercator krijgt Sint-Niklaas een museum dat stevig wortelt in lokaal erfgoed, maar tegelijk internationale allure uitstraalt. Het is een plek voor gezinnen, scholen, toeristen, onderzoekers én toevallige passanten. Een museum dat nieuwsgierigheid beloont, verhalen verbindt en bezoekers uitnodigt om hun mentale wereldkaart te hertekenen. In samenwerking met Toerisme Vlaanderen wil het museum ook internationale kennisgemeenschappen en congressen aantrekken en zo het intellectuele erfgoed en de expertise van Vlaanderen delen met de wereld.
Meer informatie: toerismevlaanderen.be/opening-map-mercator