Uit het rapport ‘Klimaatadaptatie in de Nederlandse gastvrijheidssector’, blijkt dat veel ondernemers zich bewust zijn van de impact van klimaatverandering, maar dat er nog veel te winnen is in het nemen van concrete maatregelen. Samenwerking met overheden is hard nodig. Het rapport, opgesteld door CELTH, biedt vijf praktische handvatten.
Ondernemers willen wel, maar missen duidelijke kaders
Veel ondernemers reageren nu vooral op extreme weersomstandigheden die zij zelf ervaren. Dat is een goede eerste stap, maar onvoldoende om voorbereid te zijn op toekomstige, mogelijk hevigere situaties. Het rapport benadrukt dat ondernemers behoefte hebben aan duidelijke informatie, uitvoerbaar beleid, praktische ondersteuning en samenwerking. Overheden, brancheorganisaties, kennisinstellingen én ondernemers zelf hebben hierin een sleutelrol. Vijf acties brengen het handelingsperspectief tot leven.
Vijf acties voor een toekomstbestendige toeristische sector
Het rapport benoemt vijf cruciale acties om klimaatadaptatie in de gastvrijheidssector te versnellen:
- Voorbereiden op klimaatverandering – Kijk verder dan het eigen bedrijf en werk samen aan regionale oplossingen zoals waterafvoer, vergroening en energievoorziening.
- Maak de impact concreet – Vertaal klimaatscenario’s en stresstesten naar begrijpelijke, lokale inzichten en financiële risico’s.
- Maak beleid uitvoerbaar – Ontwikkel regelgeving mét de sector en toets deze op praktische haalbaarheid.
- Benader ondernemers proactief – Breng kennis en regelingen actief naar ondernemers via netwerken en inspirerende voorbeelden.
- Stimuleer samenwerking – Organiseer ontmoetingen en gezamenlijke projecten om kennisdeling en actie te versnellen.
Samenwerking in onderzoek
Het rapport is opgesteld door bijzondere samenwerking van partners NBTC, NHL Stenden, Breda University of Applied Sciences, Rijksuniversiteit Groningen en Wageningen University & Research, in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken. Het vormt onderdeel van het Centre of Expertise in Leisure, Tourism & Hospitality (CELTH).
“Klimaatverandering blijkt ingrijpend voor veel ondernemers, en er is behoefte aan allerlei ondersteuning bij het beslissen over en nemen van maatregelen. Daarin zou volgens de respondenten de overheid een rol moeten spelen die nu niet wordt waargemaakt.”
Eke Eijgelaar (BUas en CELTH)
“De aandacht voor adaptatie mag niet ten koste gaan van mitigatie. Het punt is dat als we mitigatie vergeten, de gevolgen van klimaatverandering zo heftig worden dat adaptatie bijna onmogelijk of veel te duur zou zijn, ook voor een rijk land als Nederland. Het is bovendien van belang te blijven beseffen dat klimaat zich niet aan grenzen houdt.”
Onderzoeker Elena Cavagnaro (NHL Stenden)
“Bestemmingen herbergen veel lokale ervaringen en ideeën. Het optekenen en delen daarvan kan anderen inspireren, beleid helpen verbeteren en zo klimaatadaptatie opschalen en versnellen. Als kennisinstellingen zijn we er bij uitstek op toegerust om dat op een verantwoorde manier te doen.”
Onderzoeker Tim Huiskes (RUG)
Hoe zijn ondernemers betrokken bij het onderzoek?
We stelden deze vraag aan CELTH Directeur Anke Arts, die liet weten dat deze doelgroep ook een wezenlijke rol heeft gespeeld bij de richting van het onderzoek:
“Het onderzoek heeft in twee fasen plaatsgevonden. Vorig jaar is een verkennend onderzoek gedaan, op basis waarvan scenario’s zijn vastgesteld.” zie download-bestendige-bestemmingen-nl.
“Naar aanleiding daarvan is een breed georiënteerd interview-opzet gemaakt, semigestructureerd, met veel ruimte voor doorpraten en inbrengen aanvullende gedachten. Hiervoor zijn (meer dan) 30 mensen, ondernemers, geïnterviewd, in verschillende regio’s in Nederland. Dit deel van het onderzoek is hiermee nu afgesloten. Voor 2026 gaan we kijken hoe we een nog meer praktische vertaalslag kunnen maken met en voor ondernemers en gemeenten.”
Zie ook het rapport van NBTC hierover: https://www.nbtc.nl/nl/site/themas/verduurzaming/samen-toekomstbestendig-klimaatadaptatie-in-de-gastvrijheidssector
Toelichting door Anke Arts
Partners en projectteam
- Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen
- Wageningen University & Research
- NHL Stenden Hogeschool
- Breda University of Applied Sciences
- Rijksuniversiteit Groningen
Projectteam
Anke Arts (NHL Stenden / ETFI), Bas Amelung (WUR), Juan Carlos Blaauw (BUas), Elena Cavagnaro (NHL Stenden), Eke Eijgelaar (Buas/CSTT), Nathalie Frissen (NBTC), Marie Hartmann (NHL Stenden), Tim Huiskens (RUG), Albert Postma (NHL Stenden / ETFI) en Ewout Versloot (NBTC)
Meer informatie: Klimaatadaptatie in de Nederlandse gastvrijheidssector | CELTH