Bij sociale innovatie binnen bedrijven staan organisatorische vernieuwingen gericht op grotere betrokkenheid van het personeel in het gehele bedrijfsproces centraal. Eerder onderzoek laat zien dat versterking van de concurrentiekracht – naast ontwikkeling van innovatieve producten en diensten en instroom van beter opgeleide werknemers – ook bereikt kan worden door slimmer te werken, door een andere benutting van informatiestromen binnen het bedrijf en door een moderne werkorganisatie, waarbij veel beter gebruik wordt gemaakt van de kwaliteiten van de medewerkers binnen het bedrijf zelf. Een verkennend onderzoek van Panteia/EIM naar de praktijk van sociale innovatie in het MKB laat zien dat teambuilding de drijvende kracht is.
Ondernemer bepaalt doel en tempo van sociale innovatie
Innovatie is een zeer breed begrip. Het gaat in hoofdlijnen om bewust uitgevoerde vernieuwingen in product, proces, dienst of bedrijfsorganisatie. De vernieuwingen kunnen betrekking hebben op: specifieke eindproducten of diensten, op de ontwikkeling of implementatie van nieuwe technologieën in de bedrijfsprocessen, op de organisatie van interne bedrijfsprocessen, op vernieuwende marktstrategieën etc. Marktveranderingen nopen bedrijven tot aanpassingen en vernieuwingen. Afhankelijk van de levensfase van een bedrijf zijn er verschillen gevonden in het doel van innovatie. De ruimte die aan het personeel wordt gegeven om het doel van de innovatie mede in te vullen, wordt niet bepaald door de levenscyclus van het bedrijf, maar door de keuzes van de ondernemer (of het centrale management). De keuze is het directe gevolg van de houding van de ondernemer zelf, van zijn filosofie ten aanzien van zelfstandigheid van personeel en inbreng van personeel in de strategie en van zijn ‘drive’ tot veranderen. Dit is doorslaggevend voor de snelheid van het vernieuwingsproces en op de uiteindelijke invulling hiervan.
Teambuilding is drijvende kracht achter sociale innovatie
Op het gebied van sociale innovatie is in het verkennend onderzoek duidelijk geworden dat meer verantwoordelijkheid voor het personeel bij voorkeur niet beperkt moet blijven tot de operationele processen. Het loont om binnen het MKB op marktstrategisch gebied veel meer ruimte voor het personeel te creëren. Juist door het optimaal benutten van het personeel, niet alleen in het directe contact met de klant, maak ook in het verkennen van nieuwe markten en mogelijkheden tot marktbewerking, wordt sociale innovatie nog krachtiger ingevuld en is de impact op de bedrijfsresultaten daarvan nog sterker. Hierbij is teambuilding van groot belang gebleken. Hierbij gaat het om teams van personeel en management gezamenlijk. Juist deze gemeenschappelijkheid van management en uitvoerend personeel maakt dat het welzijn van het bedrijf steeds meer een deel wordt van het denken en doen van alle betrokkenen. En dat laatste is bij alle cases de drijvende kracht achter sociale innovatie!