Nieuwe regels rond speeltoestellen en attracties per 1 juli: Het WAS2023 voor dummies

“Het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (WAS) wordt op 1 juli 2023 ingetrokken en vervangen door het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen 2023 (WAS2023). Door deze wijziging wordt het specifieke interventiebeleid voor attractie- en speeltoestellen (SPEC46) van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) aangepast en aangevuld.“

Dit was de tekst die wij van het NVWA doorgestuurd kregen. Maar wat betekent dat nu precies voor ondernemers met een speeltuin of speeltoestellen? We vroegen onze kennispartner Speelplan om de consequenties van de nieuwe aanpassing eens op een rijtje te zetten…

Het WAS in een notendop

Het WAS (Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen) is de wetgeving voor speeltoestellen in de wijk, bij het pannenkoekenhuis, bij de kinderopvang, speeltuinverenigingen, maar ook attracties van pretparken en kermis vallen hieronder.  Het WAS is van toepassing op speeltoestellen en attracties die in de openbare ruimte of andere publiek toegankelijke locaties staan.

Veranderingen WAS2023

Nu is er een nieuwe wet gemaakt omdat de oude wet niet meer goed werkte. Zo waren er te veel onveilige speeltoestellen, vooral met opblaasbare luchtkussens zijn veel ongelukken gebeurd. Ook werd met rapporten geknutseld waardoor het leek alsof een toestel veilig was. Voor de veiligheidsnormen van speeltoestellen verandert er in de nieuwe wet weinig. Maar vanaf 1 juli 2023 is het wel beter geregeld wie er verantwoordelijk zijn en wie dus ook beboet kunnen worden als het niet veilig georganiseerd is. De nieuwe wetgeving is een verbetering, maar is nog niet af. In 2024 staat al een aanvulling op de wetgeving gepland.

Melding ongevallen

Per 1 juli 2023 zijn beheerders en verhuurders verplicht om ernstige ongevallen te melden bij de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit( NVWA).

Certificaat speeltoestellen

Speeltoestellen (incl. opblaasbare) mogen alleen geleverd/geplaatst worden als ze zijn goedgekeurd door een aangewezen keuringsinstantie (AKI). Het aanwijzen van deze AKI’s doet het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Vanaf 1 juli wordt de controle en handhaving op onterecht afgegeven certificaten verbeterd zodat er straks meer veilige toestellen zijn.

Veiligheidsinspectie

In de wet is geregeld dat speeltoestellen veilig moeten zijn.  Daarom is regelmatige inspectie door een deskundige belangrijk. Beheer jij speeltoestellen? Dan mag je dit inspecteren zelf doen, als je vindt dat je voldoende deskundig bent, bijvoorbeeld nadat je een opleiding hebt gevolgd bij Speelplan. Maar het is verstandiger om dit minimaal 1x per jaar te laten doen door een “echte” speeltuininspecteur. Deze controleert of alles voldoet aan de wet- en regelgeving en kan ook advies geven.

NEN-Normen

De NEN-normen geven richtlijnen waaraan moet worden voldaan bij het produceren en beheren van toestellen. Er zijn verschillende normen voor speeltoestellen, valondergronden, waterglijbanen , opblaasbare toestellen en skatetoestellen. Weten hoe je deze normen in de praktijk makkelijk kan toepassen? Bestel bij ons de handzame inspectiewaaier.

Wanneer valt een toestel of object onder het WAS?

Dit is beschreven onder de Reikwijdtenotitie. Zie ook het stroomschema hieronder. Voorbeelden van wat wel onder het WAS valt: gecertificeerde speeltoestellen op openbare of andere publiek toegankelijke locaties, objecten die niet als speeltoestel zijn bedoeld, maar in de praktijk wel zo worden gebruikt (zoals kunst of een oud voertuig), trampolines, springkussens, klimmuren, skate- en skelterbanen, waterspeltoestellen, zandbakken, natuurlijke speelaanleidingen met vaste constructie.   

Wat valt niet onder het WAS?

Een aantal voorbeelden: Sporttoestellen die enkel een sportfunctie hebben, Tijdelijke, zelfgebouwde toestellen door bewoners/kinderen die op eigen terrein staan, natuurlijke speelaanleidingen zonder vaste constructie; wilgentenenhut, een hut van losse takken, buitenmeubilair, paden/bruggen.

Meer informatie

• WAS2023
• Echte speeltuininspecteurs (nvwa.nl)
• Aangewezen keuringsinstanties of keuringsinstellingen (AKI) op nvwa.nl
• Uitleg over het WAS op www.speelplan.nl
• Meer weten over de NEN-normen? op Speelplan.nl

Specifiek voor attracties (bron NVWA)

Meldplicht (tijdelijke) opbouw speeltoestellen/attractietoestellen

Een beheerder of huurder is verplicht een attractie- of speeltoestel uit het buitenland, dat tijdelijk in Nederland wordt gebruikt, tenminste 48 uur van tevoren te melden bij de NVWA. Deze verplichting bestond al voor attractietoestellen. In het WAS2023 wordt het ook verplicht voor speeltoestellen.

Afmeldplicht attractietoestellen

Wanneer een attractietoestel voor het eerst in Nederland wordt opgebouwd of geplaatst, moet dit bij de NVWA gemeld te worden. Deze verplichting bestond al. Nieuw in het WAS2023 is dat het ook verplicht wordt een attractietoestel bij de NVWA af te melden wanneer de eigenaar hem verkoopt, of wanneer het toestel wordt vernietigd. Door deze nieuwe verplichting heeft de NVWA een actueel overzicht welke attractietoestellen er in Nederland zijn en wie de eigenaar is.

Meer informatie: www.nvwa.nl