Veel Nederlanders beleven een groot deel van hun vrije tijd in verenigingsverband. Sportverenigingen (34%) en Natuur- en Milieu-organisaties (18%) waren het populairst in 2024. Maar het aantal lidmaatschappen loopt wel sterk terug. In 2024 was 62 procent van de mensen van 15 jaar of ouder lid van een of meer verenigingen. In 2012 was dat nog 70 procent. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van het onderzoek Sociale samenhang en welzijn.
De teruggang in lidmaatschappen is waarneembaar in vrijwel alle segmenten. Toch is nog altijd 34,2% lid van een sportvereniging. (Dat was in 2012 nog 35,9%.) Andere segmenten die raken aan vrijetijdsbesteding zijn ook onderhevig aan krimp. Van alle 15-plussers is 18 procent lid van een natuur- en milieuorganisatie. In 2012 was dat ongeveer 22 procent. Vooral de laatste twee jaar hebben meer mensen hiervan hun lidmaatschap opgezegd. Ook hobbyverenigingen (van 7,8 naar 6,0%) en Culturele verenigingen (van 7,2 naar 5,5%) weten hun leden steeds minder goed vast te houden.
Mensen met lage inkomens minder vaak lid
Vooral mensen met lage inkomens zijn minder vaak lid van een vereniging. In 2024 is 41 procent van de mensen uit de laagste inkomensgroep lid van ten minste een vereniging, in 2012 was dat nog iets meer dan de helft. Bij mensen in de hoogste inkomensgroep is de daling minder groot, van 81 procent in 2012 naar 75 procent in 2024.
Mensen met een buitenlandse herkomst zijn minder vaak lid van een vereniging dan mensen met een Nederlandse herkomst. Gemiddeld 43 procent van de mensen met een buitenlandse herkomst is in 2024 lid van een vereniging, in 2012 was dat nog 59 procent. Bij mensen met een Nederlandse herkomst is dat verschil veel minder groot, van 73 procent in 2012 naar 69 procent in 2024.
Bron en meer informatie: www.cbs.nl
Veranderend organisatievormen
Dit CBS onderzoek focust op de organisatievorm; ‘verenigingen’. Voor veel activiteiten zijn er inmiddels ook andere organisatievormen als alternatief. De definitie van sportvereniging: sporten in verenigingsverband, dus samen: als de fitness in clubverband wordt gedaan het een sportvereniging is, maar als het individuele fitness in een studio is, dan niet.
Veel sportverenigingen zijn gebonden aan vaste trainings- en wedstrijdtijden. Commerciële aanbieders bieden vaak meer flexibiliteit. Daar kunnen zij meestal ook een hoger tarief voor vragen.
duiding Pretwerk