Kamerleden worden geïnformeerd over gevolgen btw-verhoging verblijfsrecreatie

Op 15 januari vond een rondetafelgesprek op het ministerie van Economische Zaken plaats over de gevolgen van het verhogen van de BTW naar 21% voor o.a. hotels, vakantiehuizen en groepsaccommodaties. Vier kamerleden waren op de bijeenkomst afgekomen om zich te laten informeren door Marijke Vuik (KHN), Marijke Schreiner (Stayokay), Stef Driessen (ABN AMRO) en Edwin Vlek (Horecabond FNV). Alle deskundigen waarschuwden voor (zeer) negatieve gevolgen van de BTW verhoging.

De gevolgen betreffen zeker niet alleen de portemonnee van ondernemers. Voor mensen met een wat lager inkomen wordt het lastig om nog op vakantie te gaan. De cao onderhandelingen over een fatsoenlijk loon komen hierdoor nog verder onder druk te staan. Vooral in grensregio’s en regio’s met veel Duitse gasten, krijgt de regionale economie een klap.

De kamerleden die zich lieten informeren waren afkomstig uit diverse politieke partijen: Rachel van Meetelen namens de PVV, Henk Vermeer namens de BBB, Joris Thijssen namens Groen Links PVDA en Arend Kisteman namens de VVD. Vanuit NSC, de partij die het voorstel voor de BTW verhoging heeft ingebracht, was niemand geïnteresseerd in het overleg.

BTW-verhoging overstijgt het huidig rendement van vakantieparken

Stef Driessen, sector banker leisure bij ABN AMRO gaf een helder beeld van de economische én maatschappelijke gevolgen van een BTW- verhoging: “Ondernemers in de gastvrijheidssector creëren meer dan ontmoetingen, herinneringen en ontspanning; zij vormen een economische én maatschappelijke motor. Maar de realiteit is hard: de markt bepaalt de prijs, niet de ondernemer.

De feiten: In 2024 daalden de kamerprijzen in Amsterdam met 2,3%, terwijl de bezettingsgraad met 75,5% onder het precoronapeil bleef. Vakantieparken, zoals in Overijssel & Utrecht, zagen ook prijsdalingen, terwijl de inflatie in Zeeland, Limburg en Gelderland hoger was dan de gerealiseerde prijsstijgingen.

Een btw-verhoging van 12% overstijgt de gemiddelde winstmarge (9%) en beperkt ondernemers in hun vermogen om te investeren in personeel, verduurzaming en innovatie. Dit raakt niet alleen de sector, maar ook toeleveranciers en aanverwante sectoren, zoals de detailhandel, openbaar vervoer, de horeca en de dagrecreatie.”

Er zijn ook doelgroepen die niet of nauwelijks worden geraakt door de BTW verhoging. Dat is o.a. het zakelijk verblijf (kunnen btw meestal terugvorderen) en de toeristen uit landen waar de reiskosten relatief hoog zijn. (btw relatief klein onderdeel van het totaalbudget)

Zie ook: De brede gevolgen van BTW verhoging op overnachtingen

Driessen had zich goed voorbereid en kon ook zijn visie onderbouwen met cijfers uit de praktijk. Deze waren deels afkomstig van Carlo Batenburg van Booking Experts.

Onze analyses bevestigen wat we dagelijks terughoren in gesprekken met ondernemers in de recreatiesector: de tijd waarin bezetting en tarieven onbeperkt konden groeien, ligt achter ons. Voor deze specifieke vraag hebben we gekeken naar de totale performance in de regio’s waar onze klanten en hun concurrenten actief zijn. Hieruit blijkt dat de groei stagneert, en in sommige regio’s (Zeeland, Limburg en Gelderland) blijven de nachtprijzen (ADR) zelfs achter bij de inflatiepercentages.

Als betrokken partner van vakantieparken delen we deze inzichten om bij te dragen aan een beter begrip van de uitdagingen in de markt. Wat we zien, is dat prijsontwikkelingen sterk afhankelijk zijn van marktdynamiek, die zowel positief als negatief uitpakt. Een voorgenomen btw-verhoging zal een aanzienlijke druk leggen op de marges van de branche, met impact op de hele keten. Het benadrukt hoe cruciaal het is om de economische gevolgen van dergelijke maatregelen zorgvuldig in overweging te nemen.

Carlo Batenburg, Booking Experts

BTW-verhoging komt bovenop andere kostenstijgingen

Marijke Vuijk, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland, vraagt aandacht voor de groeiende lastendruk en kostenstijgingen die al op de hotelondernemers afkomen. De sector is nog maar nauwelijks hersteld van de coronacrisis en heeft p dit moment moeite om alle stijgende kosten voor o.a. lonen en inkoop van grondstoffen te compenseren. Een nieuwe verhoging op korte termijn door de BTW verhoging kan niet helemaal worden doorberekend aan de gasten en leidt dus tot nog zwaardere lasten. De noodzakelijke prijsverhogingen zorgen voor minder bezoekers, waardoor het streefbedrag aan inkomsten door de regering zeer waarschijnlijk bij lang na niet zal worden behaald.

Vuik legt in haar position paper uit: “Per saldo zou de btw-verhoging op logies weleens meer kunnen gaan kosten dan dat het oplevert. Voor de noodzakelijke investeringen in innovatie en verduurzaming binnen de hotellerie zal in ieder geval geen ruimte meer overblijven. Met name in de grensstreken waar hotels o.a. moeten concurreren met hotels in België en Duitsland waar een btw-tarief voor logies geldt van respectievelijk 6 en 7 procent, verwachten wij dat de impact aanzienlijk zal zijn.”

Met name mensen met lage inkomens de dupe

Marijke Schreiner van Stayokay vroeg vooral aandacht voor de maatschappelijke consequenties van de BTW verhoging. “Stayokay biedt met haar groepsaccommodaties veel vakantiemogelijkheden voor gezinnen met een wat krapper budget. Die moeten nu al heel hard sparen om sowieso op vakantie te kunnen. Een BTW verhoging kan voor een groot deel van deze groep betekenen dat zij niet meer op vakantie kunnen. Daarmee vergroot je de tweedeling in de samenleving en ontneem je een grote groep mensen de escapemogelijkheid van een vakantie.”

Een arbeidsintensieve sector waar mensen ook graag een nette boterham willen verdienen

Edwin Vlek van de FNV Horecabond ziet dat de lonen in de recreatiesector al langer onder druk staan. Hij gunt zijn achterban graag meer, maar snapt ook dat er dan wel winst gemaakt moet worden bij hotels en vakantieparken. Met deze BTW verhoging komen we in een heel lastig parket. Vlek roept de regering dan ook op: “Voer een gedegen onderzoek uit naar de gevolgen van beleidswijzigingen, waarbij ook de impact op werknemers centraal staat.”

Meer informatie:

• Toerismedebat terugkijken
• Alle stukken rondom het Ronde Tafelgesprek toerisme (o.a. position papers khn, Stayokay en Horecabond)