De Commissie heeft bij het Europees Parlement en de Raad een voorstel ingediend om 2018 uit te roepen tot Europees Jaar van het cultureel erfgoed. Hiermee wil de Commissie de rol die Europees cultureel erfgoed speelt bij de bevordering van een gedeeld historisch en identiteitsgevoel in de kijker plaatsen.
Muiderslot – Amsterdam CastleHet Europees cultureel erfgoed, gaande van archeologische sites tot architectuur, van middeleeuwse kastelen tot folkloristische tradities en kunsten, vormt de kern van de gemeenschappelijke herinnering en identiteit van de Europese burgers. De rijke nationale, regionale en lokale diversiteit van de EU maakt unieke uitwisselingen mogelijk tussen mensen van alle leeftijden, sociale achtergronden en culturen. Op lokaal niveau heeft het Europees cultureel erfgoed een positief effect op sociale cohesie en integratie, door verwaarloosde gebieden nieuw leven in te blazen, lokale werkgelegenheid te scheppen en een gedeeld gemeenschapsgevoel te bevorderen. Dit is ook het geval op Europees niveau, wanneer toeristen uit Europa en daarbuiten een (leerzaam) bezoek brengen aan de abdij van Cluny in Frankrijk, de archieven van het koninkrijk Aragón in Spanje of de historische scheepswerf van Gdańsk in Polen, om een paar voorbeelden te noemen.
Daarom is de Commissie van mening dat het cultureel erfgoed in 2018 een Europees Jaar verdient, vooral nu er in conflictgebieden wereldwijd cultuurschatten bedreigd en opzettelijk vernietigd worden. Europees commissaris voor Onderwijs, Cultuur, Jongerenzaken en Sport, Tibor Navracsics, zei: “Ons cultureel erfgoed is meer dan de herinnering aan ons verleden; het is onze sleutel voor de toekomst. Het Europees Jaar van het cultureel erfgoed vormt een mogelijkheid om mensen bewust te maken van het sociale en economische belang van cultureel erfgoed en om de leidende rol van Europa op dit gebied te ondersteunen. Ik roep het Europees Parlement en de Raad op ons voorstel te steunen en ik nodig alle belanghebbenden uit van het Europees jaar een succes te maken.”
Daarnaast heeft cultureel erfgoed een belangrijke rol in de economie. Meer dan 300 000 mensen zijn rechtstreeks werkzaam in de erfgoedsector in Europa en 7,8 miljoen banen in Europa houden indirect verband met cultureel erfgoed, bijvoorbeeld in het toerisme en de bouwsector en ondersteunende diensten zoals vervoer, tolkdiensten, onderhoud en beveiliging. In Frankrijk was het cultureel erfgoed in 2011 alleen goed voor 8,1 miljard EUR, afkomstig uit musea, de exploitatie van monumenten en andere toeristenattracties, en bibliotheken en archieven.
Romeinen in Fort VechtenHet Europees Jaar van het cultureel erfgoed in 2018 zal de gelegenheid bieden om de aandacht te vestigen op het belang van de Europese cultuur en op wat de EU kan doen op het vlak van instandhouding, digitalisering, infrastructuur, onderzoek en de ontwikkeling van vaardigheden – om slechts enkele gebieden te noemen die door Europese financieringsprogramma’s zoals Creatief Europa worden ondersteund. Er zullen in heel Europa evenementen plaatsvinden en informatie-, voorlichtings- en bewustmakingscampagnes worden georganiseerd. Tijdens het Europees Jaar zullen antwoorden worden gezocht op de uitdagingen die de krimpende overheidsbegrotingen voor cultuur, de afnemende deelname aan traditionele cultuuractiviteiten, de toenemende belasting voor het milieu op erfgoedlocaties, evoluerende waardeketens en de digitale transformatie met zich meebrengen. In overeenstemming met de recente gezamenlijke mededeling “Naar een EU-strategie voor internationale culturele betrekkingen”, zal tijdens het Europees Jaar de instandhouding van cultureel erfgoed als sleutelelement van het externe beleid van de EU worden bevorderd. Daarbij zal worden gezocht naar een antwoord op de criminele vernietiging van cultureel erfgoed in conflictgebieden en de illegale handel in culturele kunstvoorwerpen.
