Einde van de Disco in zicht?

Dat het slecht gaat in de discothekensector is geen nieuws. Van de 440 discotheken die ons land 15 jaar geleden telde, zijn er inmiddels bijna 200 gesloten. Dat komt neer op ruim 13 disco’s per jaar. Zo snel als het de laatste jaren achteruit gaat, is echter een nieuwe ontwikkeling: In twee jaar tijd zijn er bijna 60 discotheken gesloten en kwam er bovendien een einde aan de schaalvergroting.

Wat zijn hiervan de oorzaken en hoe ziet de toekomst eruit? De jeugd gaat minder vaak naar de discotheek en geeft ook nog eens minder geld uit. Van Spronsen & Partners horeca-advies uit Warmond analyseert voor het vijfde jaar de ontwikkelingen en komt tot enkele bijzonder conclusies. Als we de trendlijn doortrekken zou over 10 jaar de discotheek zelfs zijn uitgestorven…

Nu ook grote discotheken gesloten
De 243 discotheken die ons land nu telt hebben een totale capaciteit van ruim 111.000m², een flinke daling ten opzichte van het hoogtepunt in 2005, toen de capaciteit ruim 150.000m² bedroeg. Vielen de afgelopen jaren met name de kleinere discotheken in de dorpen om, de laatste jaren zien we dat ook de megadiscotheken als Alcazar in Puttershoek, Zenith in Venray en Locomotion in Zoetermeer de deuren moesten sluiten. Mede hierdoor nam voor het eerst in 15 jaar de gemiddelde capaciteit van de discotheek af van 465m² tot 458m² in 2011, waarmee een einde kwam aan de schaalvergroting.

Minder bestedingen, zuipketen en rookverbod
Daarnaast zien we ook dat de spelers in de grote steden het moeilijk krijgen. Zo nam het aantal discotheken in Rotterdam, jarenlang de stad met verreweg de meeste discotheken, in twee jaar tijd af van 19 tot 8 discotheken. Alleen in Almere is het aanbod de afgelopen jaren toegenomen. De totale omzet in de discotheken is fors gedaald omdat de jeugd minder vaak naar de disco gaat en daarbij ook nog eens minder besteedt. In 5 jaar tijd daalde de besteding met 7% tot ruim € 15,=. Daarnaast daalde het percentage van de bevolking dat een disco bezoekt van 4,8% naar slechts 1,8%.

Logisch gevolg van deze kerncijfers is dat bedrijven te weinig omzet realiseren om de kosten te kunnen dekken, waardoor veel bedrijven noodgedwongen de deuren moesten sluiten. Voor deze ontwikkelingen is een aantal redenen aan te wijzen. Natuurlijk hebben de crisis en het rookverbod een impact, maar ook het feit dat de jeugd steeds meer thuis of in zuipketen indrinkt en dus korter in de disco verblijft is hier debet aan.

Dancefestivals ook onder druk
Jarenlang hadden ook de dancefestivals een grote invloed op het verminderde discobezoek (immers, een dagje festival kost al snel € 75). Doordat veel bedrijven een goedbelegde boterham in de festivals zagen, kon de consument de laatste jaren met name in de zomer bijna ieder weekend uit meerdere festivals kiezen. Het feit dat bijvoorbeeld Dance Valley, normaal binnen enkele dagen uitverkocht, dit jaar het tweede kaartje gratis verstrekte en het totaal aantal kaarten omlaag bijstelde lijkt een teken aan de wand. De festivals zullen een zelfde toekomst tegemoet gaan als de discotheek, waarbij alleen de sterke concepten zullen overleven.

Invloed Social Media
Tenslotte is er nog de extreme invloed van social media. Waar vroeger de dansvloer dé plek was voor jongens en meisjes om elkaar te ontmoeten, hebben de digitale ontmoetingsplekken als facebook en hyves ten dele deze functie overgenomen. En voor een tweede date ga je toch eerder naar een café…

Zijn wij in Nederland een uitzondering? Een totaal beeld van wat er om ons heen gebeurt hebben we niet, maar in Engeland verkeert de clubscene ook in zwaar weer. In vijf jaar tijd sloten ruim 850 van de 3.000 clubs haar deuren. De argumenten die hier worden aangedragen zijn, naast het rookverbod en de crisis anders. Jeugdwerkloosheid, hoge schulden en een overaanbod van het aantal clubs ten opzichte van het aantal inwoners. Dit laatste kan kloppen, aangezien in Nederland op iedere 65.000 inwoners een discotheek is en in Engeland 1 op 25.000.

Toerisme en disco’s
Hoe ziet de toekomst er uit? Indien we de negatieve trendlijn van de dalende besteding en bezoekparticipatie doortrekken is over 10 jaar de discotheek nagenoeg verdwenen. Of het zo’n vaart zal lopen? In de grote steden en op toeristische plekken als de Waddeneilanden zal de vraag blijven bestaan, dus helemaal verdwijnen zullen ze niet. Discotheken die willen overleven zullen een ‘move’ moeten maken in bedrijfsvoering. Bob’s Party Palace kondigde al aan zich te gaan focussen op grootschalige evenementen, de discoavond voor de jeugd wordt verplaatst naar een kleine zaal. Discotheek Fox wil meer een clubgevoel creëren en heeft succes met een nieuwe inrichting. Blijven vernieuwen en verrassen is het devies. Daar is geld voor nodig, dat klopt. Betrokkenheid van de ondernemer en inleven in de doelgroep is hierbij cruciaal.

Slimmere concepten
Oogkleppen af en doordeweeks mogelijk andere segmenten bedienen blijft eveneens een belangrijk credo om de verliesgevende uren rendabeler te maken Hierbij kan gedacht worden aan mengvormen, waarbij een gebouw bijvoorbeeld doordeweeks als beurshal, schoolgebouw, kinderopvang wordt gebruikt. Het zou hierbij zelfs mogelijk zijn dat er meerdere huurders van 1 gebouw komen, waarbij de vaste lasten voor een deel gedeeld kunnen worden. In Berlijn zijn daar al goede voorbeelden van te zien, overdag kantoorgebouw, ’s avonds op de 15e etage een discotheek met een terras met prachtig uitzicht over de stad.
Een ding is duidelijk; de traditionele discotheek is op sterven na dood en wordt voor de toekomstige consument een ‘no-go-area’.

Bron: persbericht Van Spronsen en Partners