Buitenplaatsen en landgoederen vormen een aantrekkelijke omgeving voor recreatie en toerisme en het woongenot in de omgeving is hoger dan gemiddeld. Daarmee leveren ze een belangrijke economische en maatschappelijke bijdrage aan de samenleving. Dit blijkt uit onderzoek naar de economische betekenis van buitenplaatsen in Gelderland, Utrecht en Overijssel.
Het onderzoek is in opdracht van bovengenoemde provincies uitgevoerd door Bureau Witteveen+Bos in samenwerking met de Groene Monumentenwacht. De provincies gebruiken de uitkomsten van het onderzoek bij het nader invullen van hun programma’s.
Monumentale huizen
Buitenplaatsen zijn monumentale huizen met bijgebouwen die een harmonieus geheel vormen met omliggende tuin of park. Vaak zijn buitenplaatsen onderdeel van grotere landgoederen. Gelderland, Utrecht en Overijssel zijn rijk aan buitenplaatsen en landgoederen.
Hoge baten
De baten van de buitenplaatsen van de zuidelijke Veluwezoom zijn tot vier maal hoger dan de kosten. Dit is hoog in vergelijking met andere projecten waarin overheden investeren. Maar slechts een klein deel van de baten komt terecht bij de eigenaren van landgoederen en buitenplaatsen, terwijl zij de hoge onderhoudskosten moeten dragen om het beschermde erfgoed in stand te houden. Volgens Gelders gedeputeerde Annemieke Traag voor Cultuur rechtvaardigen de uitkomsten van het onderzoek provinciale bijdragen om samen met eigenaren en gemeenten die rijk zijn aan buitenplaatsen te werken aan een duurzame toekomst.
Aanbevelingen
Het onderzoek leidt tot een advies aan provinciale overheden hoe ze eigenaren kunnen faciliteren bij de instandhouding:
- maatwerk leveren in hun regelgeving om ondernemerschap te stimuleren
- laagrentende leningen verstrekken voor de instandhouding van gebouwen; te denken valt aan herbestemming van (bij)gebouwen voor extra inkomsten of aan energiebesparende maatregelen die leiden tot kostenreductie
- subsidies geven voor met name het groenonderhoud, omdat de kosten hiervan hoog zijn en de inkomsten gering.
Bron: provincie Gelderland