Bezoek je op 18 of 19 mei de Antwerpse Sinksenfoor? Dan kom je er net als vroeger wetenschappers tegen. Onderzoekers van UAntwerpen tonen hoe de kermis er meer dan 100 jaar geleden uitzag. Beelden uit archieven laten zien dat de kermis vroeger ook een plek was om bij te leren over de laatste wetenschappelijke bevindingen.
Vandaag kennen we de kermis vooral omwille van de mechanische attracties en de smakelijke specialiteiten. Vroeger was de foor ook dé plek om bij te leren over geneeskunde, aardrijkskunde, geschiedenis en de laatste nieuwe technologieën, zoals röntgenstraling. “We willen de bezoekers op deze editie van de Sinksenfoor laten kennismaken met wat er vroeger allemaal op de kermis te beleven én te leren viel. Dat aan de hand van video’s, foto’s en affiches van een hypnotiseur, een anatomisch kabinet, microben onder de microscoop, een vrouw met drie hoofden, een cinema op wielen en zoveel meer”, vertelt onderzoeker Bart Moens.
In de negentiende eeuw kon slechts een minderheid lezen en moderne communicatiemiddelen waren nog niet voorhanden. De jaarlijkse kermis was dan een belangrijke bron van kennis en informatie. De foorreizigers kwamen tegemoet aan de grote belangstelling voor spektakel en wetenschap, die op dat moment in volle ontwikkeling was. “De geschiedenis van wetenschap, theater en media is heel sterk met elkaar verweven, al zijn we ons daar vaak niet van bewust”, vertelt professor Nele Wynants, hoofd van het onderzoeksproject Science at the Fair.
UAntwerpen zoekt oude kiekjes van de kermis
Naast het informeren van de Sinksenfoorbezoekers, willen de onderzoekers geïnteresseerden betrekken bij hun onderzoek. Snuister je graag op zolders en in archieven? Of bezit je oude foto’s of postkaarten van meer dan 100 jaar geleden? Doe dan mee aan het burgeronderzoek ‘Kiekjes van de Kermis’ via www.iedereenwetenschapper.be.
“Met deze campagne hopen we dat iedereen massaal in oude fotocollecties duikt en ons hun verborgen pareltjes instuurt om de kermis van vroeger beter te kunnen bestuderen en begrijpen. Specifiek zijn we op zoek naar beelden van de periode tussen 1850 en 1914. Maar iets recentere foto’s zijn ook meer dan welkom”, legt onderzoeker Eva Andersen uit.
Science at the Fair onderzoekt de rol die de kermis speelde bij de verspreiding van informatie over wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen in West-Europa tussen 1850 en 1914.
SciFair is een vijfjarig onderzoeksproject (2021-2026) dat wordt gefinancierd door de European Research Council (ERC) in het kader van het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon 2020 van de Europese Unie (subsidieovereenkomst nr. 948678 – SciFair).
Meer informatie en deelnemen: www.iedereenwetenschapper.be/projects/stuur-jouw-kiekjes-van-de-kermis