Iedereen kent ze wel: de witte routebordjes met groene cijfers. Niet verwonderlijk, want anno 2024 zijn er zo’n 9.500 fietsknooppunten in Nederland. Heel het land is bedekt met een fijnmazig fietsroutenet van 34.500 km waarbij je fietst van knooppunt naar knooppunt. In 1999 – precies 25 jaar geleden – was Midden-Limburg de eerste Nederlandse regio met een knooppuntnetwerk.
Fietsplatform droeg bij aan een verdere uniforme uitrol en bewaakt de kwaliteit. Er zijn grote stappen gezet in die 25 jaar. En nu, met het veranderende fietslandschap, is kwaliteit belangrijker dan ooit, willen we veilig en aantrekkelijk kunnen blijven fietsen.
Een Vlaamse uitvinding
De oorsprong van de fietsknooppunten ligt in Belgisch Limburg. Daar werd in 1995 het eerste netwerk geopend, al snel gevolgd door andere Vlaamse regio’s. Ondertussen staken in 1999 de knooppunten vanuit België de Nederlandse grens over. Met de primeur voor regio Midden-Limburg. Ook in Nederland volgde een uitrol over het land, inclusief Waddeneiland Texel. Dronten, Zeewolde en Lelystad maakten met hun netwerk in 2014 de landelijke dekking compleet.
“Met onze adviserende rol droegen we bij aan de totstandkoming van een indrukwekkend landsdekkend netwerk met hoge waardering en intensief gebruik door fietsers. En ook nu nog werken we in samenwerking met de regio’s aan het behoud en aan voortzetting van het succes.”
Eric Nijland, directeur Fietsplatform
Op het oog één geheel
Zo op het oog lijken de fietsknooppunten één groot landelijk netwerk; in totaal 34.500 km. Maar in werkelijkheid zijn het 37 regionale netwerken, met verschillende beheerders, waaronder 18 provinciale of regionale routebureaus. Deze partijen spelen een essentiële rol bij de instandhouding van de routenetwerken en het onderhoud van de bewegwijzering.
Hoog gebruik en waardering
In 2021 deed bureau Kien onderzoek naar het gebruik en de waardering van de fietsknooppunten. Van 14,6 miljoen Nederlanders van 16 jaar en ouder in 2021 fietst 76% wel eens voor het plezier: 11,1 miljoen personen. Van deze groep maakt 54% gebruik van fietsknooppunten: oftewel 6 miljoen Nederlanders. Als totale waardering krijgen de knooppuntnetwerken een rapportcijfer 7,9.
Aansluiting op LF-routes
De knooppuntnetwerken ontwikkelden zich naast de bestaande Langeafstand Fietsroutes, de LF-routes. Knooppunten zijn vooral geschikt voor dagtochten; LF-routes voor fietsvakanties. Overstappen van knooppuntroute naar LF-route en andersom is heel eenvoudig. De landelijke dekking van regionale knooppuntnetwerken was een natuurlijk moment om het verouderde LF-netwerk aan te pakken. Vier LF-routes ‘nieuwe stijl’ zijn ondertussen opgeleverd: LF Maasroute, LF Zuiderzeeroute, LF Kustroute en LF Waterlinieroute. Parallel zijn er LF-routes gesaneerd. En daarnaast zijn er nog zes ‘oude’ LF-routes. De mogelijkheden voor verdere doorontwikkeling zijn in onderzoek.
Kwaliteitsbewaking belangrijker dan ooit
Ook nu Nederland al lange tijd bedekt is met knooppunten staan de ontwikkelingen niet stil. Routes en netwerken zijn niet statisch. Er komen in het veld nieuwe paden en wegen bij. Industrieterreinen en woonwijken rukken op. Het fietsen zelf verandert ook enorm: we fietsen meer, verder en langer. Dat vraagt om aandacht om het fietsen veilig en aantrekkelijk te houden. Samen met regiopartners werkt Fietsplatform aan een nieuw kwaliteitskader. Dit helpt om het fietsen ook in de toekomst veilig en aantrekkelijk te houden.
Bron en meer informatie: www.fietsplatform.nl