Open Monumentendag is door de jaren heen een vaste waarde geworden op de Nederlandse vrijetijdsagenda. Niet alleen de monumenten zelf profiteren van de extra aandacht. Ook vakantielocaties in de regio kunnen meeprofiteren van de vaak exclusieve eenmalige openstellingen; door het bijvoorbeeld te benoemen in hun nieuwsbrieven of op te nemen in de agenda op het vakantiepark.
Open Monumentendag is het grootste gratis culturele evenement van Nederland. In 2022 brachten 1,2 miljoen mensen een bezoek aan een van de monumenten tijdens het themaweekend.
Thema: Levend Erfgoed
In 2023 is het twintig jaar geleden dat het UNESCO verdrag voor de Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed is gesloten en dat wordt gevierd door het thema ‘Levend erfgoed’ in 2023 te koppelen aan Open Monumentendag. Levend Erfgoed, oftewel immaterieel, zijn de culturele gebruiken, tradities en ambachtelijke vaardigheden die mensen van huis uit hebben meegekregen, die zij zich eigen hebben gemaakt en die zij op hun beurt weer doorgeven. Deze vorm van erfgoed is voortdurend in beweging en verandert met de tijd mee.
Nog meer activiteiten rond cultuurparticipatie
Open Monumentendag is een initiatief van stichting Nederland Monumentenland. Deze stichting organiseert ontmoetingen tussen monumenteigenaren, erfgoedprofessionals, publiek én monumenten. Op deze manier creëren we cultureel bewustzijn en wordt het draagvlak voor het behoud van monumenten vergroot. De stichting wordt gesteund door de VriendenLoterij, Energie voor Elkaar, het Fonds voor Cultuurparticipatie en het Restauratiefonds. Nederland Monumentenland organiseert verder de Open Monumenten Klassendag, het Nationaal Monumentencongres en de Erfgoedvrijwilligersprijs.
Meer informatie: www.openmonumentendag.nl
Overlap met Forten en Vestingfestival
De Open Monumentendag, van 2 t/m 10 september heeft niet alleen in tijdsplanning een overlap met de Open Monumentendag. Er zijn ook vele forten, vestingen, bunkers en kastelen geopend tijdens het weekend. Meer informatie: www.liniebreed.nl
Ook in Vlaanderen
De Open Monumentendag wordt ook in Vlaanderen georganiseerd in hetzelfde weekend, namelijk op 10 september. De organisatie aldaar is Herita; en zij werken met het zelfde jaarthema: Immaterieel erfgoed. Meer informatie: www.openmonumentendag.be