Zorgen over beoogde BTW-verhoging terecht

In reactie op het artikel over de beoogde BTW-verhoging (laag tarief van 6 naar 9%) hebben we bij ZKA de verschillende argumenten onder de loep genomen en geprobeerd deze te duiden/te onderbouwen. Wij onderschrijven vanuit onze ervaring in de sector de genoemde argumenten en proberen onderstaand een eerste aanzet te geven voor een onderbouwing en duiding hiervan:

Zie ook: Kabinet wil verhoging laag BTW tarief al per 1 januari 2019 invoeren

Stapeleffecten
Het eerste argument zijn de stapeleffecten, waarbij wordt aangegeven dat niet alleen de BTW-verhoging relevant is maar ook het bredere perspectief van de totale belastingdruk. Het gaat hierbij om een optelling van zowel nationale als lokale belastingen. Dit is in onze ogen een zeer valide argument, omdat niet alleen de BTW wordt verhoogd, maar op veel plekken ook de lokale toeristenbelasting. Daarnaast heeft een ondernemer uiteraard ook de te maken met de lokale OZB en milieuheffingen, die op veel plekken ook zijn gestegen de laatste jaren om de financiële positie van de gemeente op orde te brengen/houden. Als voorbeeld hebben we een rekensommetje gemaakt over de stijging en impact van de toeristenbelasting voor kampeerbedrijven.

Een steekproef onder acht Nederlandse kust- en eilandgemeenten, die een grote aantrekkingskracht hebben op binnen- en buitenlandse gasten, levert het onderstaande beeld op. De toeristenbelasting nam in deze acht gemeenten in de afgelopen vijf jaren gemiddeld € 0,24 (ofwel 20%) toe.

(bron: Deskresearch ZKA verordeningen toeristenbelasting)

Stel dat een gezin van vier personen tijdens een vakantie in het hoogseizoen per nacht circa € 40,- betaalt voor een ruime kampeerplaats. Dit gezin is ook € 5,68 per nacht kwijt aan toeristenbelasting, bijna een euro per nacht meer dan in 2013. Als in 2019 ook de BTW voor verblijf op een camping toeneemt van 6% naar 9%, stijgt de prijs per nacht naar ruim € 41,-. Inclusief de genoemde € 5,68 aan toeristenbelasting bedragen de kosten om een nacht op een camping aan de kust te blijven € 46,81. Bijna 20% (!) komt daarbij terecht bij de toeristenbelasting of BTW en dan hebben we de andere genoemde belastingen nog buiten beschouwing gelaten.

Grenseffecten
Een tweede argument zijn de grenseffecten waarbij gewezen wordt op het weglek effect van bestedingen naar onze buurlanden vgl. de verhoogde lastendruk bij de tankstations enkele jaren geleden. Het kan hierbij zowel gaan om Nederlanders in de grensstreek die hierdoor vaker kiezen voor België en Duitsland voor een dagje uit of een hapje eten als ook minder Duitse en Belgische dagtoeristen naar ons land omdat Nederland relatief duurder wordt.

Naar dit specifieke deeleffect liet MKB Nederland eerder dit jaar al onderzoek doen. Hieruit bleek dat alleen al de verhoging van het BTW tarief van 6 naar 9% zou leiden tot een omzetverlies van 456 mln. in de gastvrijheidssector, waaronder de horeca. Met name bedrijven in Limburg en de regio Arnhem-Nijmegen zouden hiervan de gevolgen ondervinden. Bij dit effect is het ook nog zeer relevant om te analyseren welke BTW-verhogingen of -verlagingen in de buurlanden op stapel staan in de komende jaren.

Onze positie in het internationale speelveld
Dit laatste effect heeft betrekking op de vraag hoe wij internationaal ‘scoren’ qua prijzen ten opzichte van andere toeristische destinaties. Hierbij gaat het deels om de feitelijke prijsverhoudingen en deels om het imago (‘wordt Nederland als duur of goedkoop ervaren’). Als we kijken naar het eerste punt blijkt uit cijfers van ADAC resp. Eurostat het volgende. Nederland is een relatief duur land voor kamperen. Uit een onderzoek van de Duitse ADAC blijkt dat Nederland vierde staat. Als de BTW-verhoging wordt doorgevoerd en wordt doorberekend, komt Nederland op de derde plaats van onderzochte landen. Prijs per kampeerplaats wordt dan € 41,65 gemiddeld (inclusief bijkomende kosten). Alleen Zwitserland en Italië zijn dan nog duurder. Als we kijken naar de prijzen van hotels en restaurants blijkt Nederland qua prijsniveau nu iets duurder te zijn dan het gemiddelde van de hele EU; door de BTW verhoging zou dit verslechteren.
Dit brengt ons op het tweede punt, namelijk heeft Nederland een goedkoop of duur imago. Hiervoor hebben we gekeken naar de market scans die NBTC uitvoert onder de belangrijkste herkomstlanden. Hieruit blijkt dat voor veel herkomstlanden het aspect prijs-kwaliteitsverhouding relatief laag scoort. Bij stijgende prijzen door BTW verhoging zou deze verhouding verder onder druk komen te staan.

Uiteraard gaat het hier nog om een eerste aanzet van een onderbouwing, waarbij nader onderzoek uiteraard nodig is om harde uitspraken te doen. Maar deze eerste scan maakt in ieder geval duidelijk dat de ongerustheid van de sector zeer terecht is en waakzaamheid en verdere acties noodzakelijk zijn. Bovendien lijkt een nieuwe lastenverzwaring zich moeilijk te verhouden met het beleid waarin de gastvrijheidssector als topsector wordt gezien.

met dank aan:
Gré Beekers, senior adviseur bij ZKA Leisure
ZKA is o.a. actief in het bereken van economische effecten van beleidsmaatregelen. Beleidsafwegingen zijn gemakkelijker te maken als u een goed en cijfermatig beeld hebt wat een bepaald beleid uw gemeente of regio oplevert. Met het Impactmodel Vrijetijdssector van ZKA kunnen wij voor u evalueren en voorspellen welke economische effecten optreden. Wij stellen nauwkeurig vast tot hoeveel bestedingen en (in)directe werkgelegenheid de vrijetijdssector of het nieuwe project leidt. Ook bekijken we welke deelsectoren hiervan het meeste profiteren. Onze analyse geeft u houvast voor toekomstig beleid, en stelt u tevens in staat om nieuwe doelen te formuleren.