De markt voor commercieel vastgoed loopt een aantal jaren voor op de verduurzaming van gebouwen t.o.v. exploitatiegebonden vastgoed in de recreatie. De energietransitie vertaalt zich daarbij in verhuurbaarheid, financierbaarheid en daarmee in waardeontwikkeling.
De toenemende vraag van financiers om aandacht te schenken aan verduurzaming in taxatierapporten is een teken dat deze ontwikkeling meer en meer een afweging is bij de financiering.
In de dag- en verblijfsrecreatie zijn deze ontwikkelingen zichtbaar. Ondernemers investeren meer in zonnepanelen, zonnecollectoren en boilers en biomassaverbranding voor verwarming van zwembaden en gebouwen. Primair met het oog op de eigen energievoorziening waarbij kostenbesparende maatregelen en subsidiemogelijkheden een stimulerende factor zijn in de overweging om dergelijke investeringen te plegen.
Bij zonnepanelen wordt doorgaans gebruik gemaakt van bestaande dakvlakken om in voldoende mate in de eigen energiebehoefte te kunnen voorzien. Weinig wordt nog gebruik gemaakt van de beschikbare ruimte in de vorm van onbenutte uitbreidingsgronden of beschikbare (over)grond die niet voorziet in het recreatieve gebruik.
Naast windenergie is zonne-energie in de vorm van zonnevelden een ontwikkeling die al enige tijd gaande is. Vooral op locaties langs snelwegen merken we dit op. Voor bedrijven die voldoende areaal beschikbaar hebben, en dit kan al vanaf een beperkt aantal hectaren, kan dit een interessante uitbreiding zijn op hun bedrijfsvoering.
Voorbeeld: een bedrijf beschikt over 5 hectare uitbreidingsterrein. De grond sluit aan bij het huidige bedrijf maar heeft de agrarische bestemming. Er is op beperkte afstand een onderstation voor de aansluiting op het elektriciteitsnet. Een professionele ontwikkelaar van zonneparken is in staat om in overleg met lokale overheden te voorzien in een tijdelijke bestemming voor de ontwikkeling van een zonnepark op deze locatie. Voorwaarden zijn dus: oppervlakte, netinpassing, gemeentelijke beleid.
Voorwaarde is verder dat de grond voor langere tijd (25 jaar) beschikbaar zal zijn voor energieopwekking. De opbrengsten per hectare zijn dusdanig interessant dat zonder uitzicht op een recreatief gebruik de inkomsten een goede aanvulling zijn op het verdienmodel van het bedrijf. Een retributie van vijfduizend en tienduizend euro per hectare voor grond die nu alleen voor recreatief medegebruik of zelfs of zelfs helemaal niet bijdraagt in de exploitatie, vormt een relevante afweging.
Een meer ingrijpend voorbeeld is wanneer het hele verdienmodel wordt omgezet naar de ontwikkeling van zonnevelden. Bij golfbanen zien we een dergelijke ontwikkeling op grote schaal in Flevoland waar ruim 80 hectare golfbaan zal worden getransformeerd naar zonneveld. De opbrengsten per hectare overtreffen dusdanig de rentabiliteit van het huidige gebruik dat een dergelijke overweging voor de hand ligt.
Afhankelijk van de wensen en omstandigheden kan bij een opstalrecht de toekomstige beschikking over de grond behouden blijven. Verkoop behoort echter tot de mogelijkheden en kan bij een voorgenomen verkoop van het bedrijf van invloed zijn op de deelverkoop en totale opbrengst van het bedrijf.
De mogelijkheden kunnen voor ieder bedrijf verschillend zijn en dus is maatwerk geboden. In onze praktijk komen wij veel in contact met ondernemers die potentiële ontwikkelingsmogelijkheden hebben en brengen deze in kaart bij vastgoedwaarderingen. Daarnaast onderhouden we goede contacten met de grootste ontwikkelaar van zonnevelden in Nederland en kunnen ondernemers adviseren in keuzes op dit gebied.
Subsidieregeling SDE+ nog open tot 2 april 2020
Gaat u hernieuwbare energie produceren? Dan kunt u gebruikmaken van de subsidie Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+). Deze regeling richt zich op bedrijven en (non-profit)instellingen. Er zijn 6 categorieën: biomassa, geothermie, water, wind (land, meer en waterkering) en zon. De SDE+ voorjaar 2020 is open van 17 maart, 9:00 uur tot 2 april, 17:00 uur.
bron en meer informatie: www.rvo.nl
Met dank aan:
Henk Jan Kruidenier, specialist in recreatief vastgoed. www.kruidenier.nu