Wij zijn met meer!

De vreselijke aanslag in Brussel dreunt ook na in de toeristisch recreatieve sector. Reinoud van Assendelft, leisure consultant en voormalig commercieel directeur van De Efteling, ziet de Vrijetijdssector ineens een stuk minder vrij worden. In onderstaande open brief deelt hij zijn zorg en visie op de gevolgen voor de sector en de samenleving:

De aanslagen van 22 maart in Brussel hebben maar weer eens pijnlijk duidelijk gemaakt hoe kwetsbaar alles dat we met elkaar hebben opgebouwd in de huidige samenleving is. Het ene moment ben je blij op weg naar de luchthaven om in te checken voor je eerste reis naar de Verenigde Staten. Het volgende moment ben je getuige van de meest afschuwelijke aanslag die die luchthaven ooit gekend heeft. Als je het zelf nog kunt navertellen.

Maatschappelijke gevolgen
Ik gebruik bewust het woord samenleving in plaats van het woord ‘maatschappij’, omdat ik er ondanks de verschrikking die over ons uitgestort werd, nog steeds van overtuigd ben, dat we alleen een maatschappij kunnen opbouwen als er sprake is van een samenleving. Samen-leven. Elkaars leven respecteren, elkaars cultuur respecteren en vooral elkaar elkaars familiegeluk gunnen. Enkele honderden gezinnen zijn op 22 maart geconfronteerd met dood of verwondingen door haat van individuele niet-denkenden of in ieder geval extreem andersdenkenden jegens de samenleving. Duizenden mensen achter die gezinnen, zijn getroffen door verdriet, schrik en angst. En het is met name die angst die ons leven in de komende tijd enorm zal beïnvloeden. Isabel Albers, hoofdredactrice van Dagblad De Tijd in België beschreef; “ 22 maart is het begin van een nieuw tijdperk. Onbezorgd het leven leven wordt nooit meer hetzelfde. Meer veiligheidsmaatregelen en zwaardere controles zijn onontbeerlijk. Met minder privacy en minder bewegingsruimte en mobiliteit tot gevolg. Het is een prijs die we wellicht niet anders kunnen dan betalen”.

Storytelling van en angstig verhaal
Die constatering zullen we ook in de Vrijetijdssector moeten doen. Het onbezorgde, het mooie en overweldigende ontwerp van grote publieksattracties zal beïnvloed en overschaduwd worden door veiligheidscontroles, camera’s en constant op je hoede zijn voor wie er naast je in de rij staat of wie er in het transportsysteem voor je zit.
De afgelopen decennia hebben wij ons steeds meer laten leiden door storytelling. Het verhaal is steeds meer leidend geworden in al ons denken en doen. Alles dat ontworpen werd, gebouwd en door personeelsleden uitgevoerd werd moest passen in het verhaal dat we samen willen vertellen. Dat blijft zo en dat is sterker dan welke terreurdreiging dan ook. Maar vanaf nu, nu het zó dichtbij is gekomen zal op de achtergrond altijd de stress aanwezig zijn om het gezin bij elkaar te houden, geen risico te lopen dat de kinderen op het verkeerde moment op de verkeerde plek staan. Ogen in je rug hebben en aan de zijkant van je hoofd. Kijken wie jouw vertrouwen in het mooie, het goede en het verhaal dat je wilt ondergaan zou kunnen beschamen…. Vanaf 22 maart 2016 is het meer dan op je hoede zijn, het gaat naar bewust de risico’s afwegen van de plek waar je naartoe wilt gaan en de mensen die zich daar kunnen ophouden.

Economische consequenties
Economisch brengt de wereld vanaf 22 maart ook enorme effecten met zich mee. Peter vanden Houte, hoofdeconoom van de ING berekende in datzelfde Dagblad de Tijd in België, dat de aanslagen het land tenminste 4 miljard euro zouden kosten. Aan gederfde inkomsten omdat café’s, restaurants, winkels, de luchthaven en tal van openbare voorzieningen, inclusief het Openbaar Vervoer gesloten werden. Maar ook aan kosten voor betere beveiliging en preventie.
Voor de Vrijetijdssector zal dat effect enorm zijn. Bedenk alleen al, welk effect zal optreden in de komende tijd voor de zo populaire ‘city-breaks’ naar de hoofdsteden van Europa. Airlines verloren op 22 maart alleen al zo’n 4 % van hun beurswaarde. Hetzelfde gebeurde met beursgenoteerde hotelketens. We komen –hopelijk tijdelijk- in een negatieve spiraal terecht, waarbij de verder weg bestemmingen uit de gratie zijn. Waarvan de verblijfsaccommodaties het effect zullen merken. Waarvan de grote publieksattracties, de theaters en de musea het effect aan twee zijden zullen merken, enerzijds doordat mensen de angst zullen hebben om in grotere mensenmassa’s te verblijven, anderzijds omdat er hoge kosten gemaakt moeten worden voor het aanscherpen van de beveiliging. In steden, te beginnen met de Belgische steden, zal de retailsector met haar toeleveranciers merken dat de bezoekersaantallen aan steden en grotere publieksattracties terugvallen.

Geluk brengen
“De aanslagen waren gericht tegen het hart van Europa” schreef Isabel Albers. Ik voeg daaraan toe, dat de Vrijetijdssector het effect van die attack tot in de haarvaten van het Europese lichaam zal voelen.
“Wij zijn met meer”, zei Minister-President Marc Rutte op de middag na de aanslagen. Hij heeft gelijk! Wij, Europese gezinnen die willen genieten van de oerkracht van hun gezin, die willen genieten van al het mooie en goede dat de Vrijetijdssector ons naast de verplichte uren werk per week kan bieden, we zijn met véél meer. En wij willen die verhalen, die beelden, die transformatie blijven ondergaan. Wij zullen niet aflaten te werken aan de uitkomst van het bezoek dat een gast, klant of bezoeker bij ons heeft. Wat kan ik, wat kan mijn product, mijn bedrijf doen, om jou, klant, gast, bezoeker, gelukkiger te maken?

Zo heeft de haatzaaiende minder-meer slogan van die politieke kwast met de waterstofperoxide haren toch een effect. De samenleving zal minder privacy kennen, minder bewegingsruimte, minder onbezorgde mobiliteit. Maar we zullen ons als professionals, solidair met elkaar en met onze producten en bedrijven concentreren op meer geluk voor onze gasten. Want wij, wij blijven altijd met méér!

Reinoud van Assendelft de Coningh.