Een Toeristisch Overstap Punt (TOP) verschaft de recreant toegang tot en informatie over een routenetwerk (voornamelijk fietsen en wandelen). Veel gemeenten en provincies hebben plannen om in de komende jaren het aantal TOP’s in hun regio uit te breiden. Maar biedt een TOP ook toegevoegde waarde voor een locatie of onderneming?
Wandelen en fietsen behoren nog steeds tot de meest favoriete vrijetijdsbesteding van Nederlanders. Met 16.000 kilometer aan wandelroutes en 32.000 kilometer fietsroutes zijn er in ons land voldoende mogelijkheden voor recreanten. Toch blijkt er meer nodig te zijn om de wandelaar en fietser tegemoet te komen in hun behoeften.
Voordelen
Een TOP dient als hulpmiddel voor de recreant die op zoek is naar fiets- of wandelroutes die bij een TOP van start gaan. Doordat er goed is nagedacht over de locatie van een TOP en daar de nodige services zijn toegevoegd, weet de consument dat de voorzieningen hier in orde zijn. Daarmee is een TOP een kwaliteitslabel voor een startpunt van een recreatieve tocht. Tijdens de TOP conferentie op 6 november in Den Haag werd duidelijk dat er, ook voor ondernemers, veel voordelen zijn verbonden aan een TOP. Door gebruik te maken van een TOP worden krachten en kennis van verschillende partijen gebundeld waardoor marketing en communicatie rondom de TOP gemakkelijker wordt. Daarnaast worden de routenetwerken door de inzet van TOP’s beter benut en dit levert meer bezoekers en meer bestedingen op.
Rol van ondernemers
De rol van ondernemers hierin is zeker niet onbelangrijk. De provincie Zuid-Holland is van mening dat een goed horecapunt zelfs een belangrijke succesfactor is. Het feit dat de ondernemer zich vaak ontfermt over de locatie (parkeerplaatsen, toiletvoorzieningen etc) creëert een gevoel van veiligheid, opvang en dienstverlening bij de recreant. Ook de ontwikkelaars in de Achterhoek onderschrijven de belangrijke rol van ondernemers. In de Achterhoek is sprake van vervangingsinvesteringen rondom TOP’s die niet meer (volledig) gesubsidieerd worden. Van de ondernemer die bij een TOP gevestigd is wordt een bijdrage gevraagd in onder andere het onderhoud van deze ruimte.
Naamsbekendheid
Een aantal aspecten van de TOP’s staat nog ter discussie. Zo is er onduidelijkheid over het merk TOP en de (on)bekendheid hiervan. Zowel de Stichting Toproutenetwerken als de ANWB zijn het erover eens dat er gewerkt moet worden aan de naamsbekendheid en eenduidige communicatie omtrent de TOP’s.
Eenheid of verscheidenheid
Daarnaast zijn er veel verschillen in het uiterlijk en de invulling van de TOP’s. Zo zijn de TOP’s in Noord-Brabant (natuurpoorten) in eerste instantie bedoeld als toegangspoorten tot een natuurgebied, en is een FietSStop in rivierenland vooral een servicepunt voor fietsers. In de Achterhoek en Noord- en Zuid Holland zijn de TOP’s opgezet als aantrekkelijke plek om je route te starten, onder andere met een kunstwerk en de nodige voorzieningen. Toproutenetwerk.nl ziet geen probleem in de verscheidenheid en vindt dat juist de charme. Maar daar is niet iedereen het mee eens.
TOP of geen TOP; het belangrijkste is dat de recreant centraal staat en dat er niet te veel wordt afgeweken van het verwachtingspatroon van de recreant.
Meer informatie:
Stichting Top Routenetwerken
TOP’s in de Achterhoek
TOP’s in Zuid-Holland
2 reacties
Hoe te waarderen ook om ontvangstplekken voor recreanten in te richten, ik kan wel wat kanttekeningen plaatsen.
Eigenlijk is het een zwaktebod. Is het niet zo dat ondernemers in de regio dit zelf zouden moeten verzorgen. Door een compleet aanbod voor hun gasten te creëren. Nu zie je dat overheidsgeld geïnvesteerd wordt op locatie A, terwijl op locatie B (misschien maar 500 meter verderop) een net zo aantrekkelijk product neerzet op eigen kracht.
Staan de TOP’s wel op de beste plekken? In mijn werk bij gemeente Raalte was één van de opgaven om locaties voor TOP aan te geven. Dit was rond 2007-2008. De meest ideale plekken voor een TOP, in centra bij horeca, winkels en routepunten, kon vaak niet op draagvlak rekenen van de lokale bevolking/ondernemers. Parkeerplekken worden ingenomen door recreanten, het kunstwerk neemt teveel ruimte in (ook weer parkeerruimte en ruimte voor groen), ontwerp, past niet binnen uitstraling buitenruimte.
De TOP’s staan vaak niet vermeld op regiomarketing websites. Hoe weet de recreant dan waar een overstappunt is? Hoe zijn de huidige bezoekers er terecht gekomen? Zijn het plekken die toch al bezocht werden, is er ergens attentiewaarde geweest? Ik verwacht niet veel bezoeken via de informatiekanalen van TOP-websites komen. (als dat wel zo is, laat ik me graag overtuigen)
Mijn conclusie: lokaal zorgen voor goede startpunten voor recreanten/toeristen, uitstraling passend bij lokale/regionale omgeving, bekendmaking via regionale toeristische websites. Niet investeren in TOP’s, maar wel in routenetwerken. Marketing overlaten aan ondernemers/marketingorganisaties (financieel bijdragen daaraan is waarschijnlijk wel welkom!)
Naar mijn mening moet er niet in zoveel mogelijk TOP’s (in aantallen) geïnvesteerd worden maar in kwalitatief goede overstappunten met voorzieningen die de gasten nodig hebben. Dus beperkt het aantal maar zorg dat ze goed bereikbaar zijn (parkeren en OV) in een aantrekkelijke omgeving (natuur, aanbod) aansluiten op routes (varen, wandelen, fietsen etc.) met voorzieningen die een jaarrond open zijn en waar men gastvrij onthaald wordt (toilet, horeca, verhuur). Landelijke herkenbare uitstraling (signing) is een must maar die kan per regio of plek een eigen invulling krijgen, passend bij de natuur/cultuur van die plek.