De beperkingen die worden opgelegd door de coronacrisis zorgen in de Nederlandse watersport voor een forse nieuwe impuls. Een nieuwe doelgroep ontdekt de mogelijkheden van varen in eigen land. Watersportspecialist Rob Vrolijks geeft duiding aan de ontwikkelingen.
In een artikel op Nu.nl schetst brancheorganisatie HISWA Recron de positieve ontwikkelingen in de watersport op dit moment. Woordvoerder Liane Jansen: “In veel steden aan het water zijn de vaste ligplaatsen inmiddels volgeboekt en wordt ook geld verdiend aan de passanten. Die betalen een soort parkeergeld om te kunnen afmeren in de passantenhavens.” In de bootverkoop wordt geconstateerd dat vooral de kleinere vaartuigen, die zonder vaarbewijs kunnen worden gebruikt, aan populariteit hebben gewonnen.
Watersport profiteert van opkomst van self-catering toerisme
We vroegen Rob Vrolijks, toonaangevend watersportconsultant, hoe hij aankijkt tegen de ontwikkelingen op dit moment.
Hoe stond de jachthavensector er voor voordat de coronacrisis begon?
“De jachthavensector stond er voor de corona crisis redelijk voor. Dat wil zeggen dat er plaatselijk wel sprake was vaan leegstand, maar dat nog steeds de gemiddelde bezetting van havens boven de 90% zit. Ook daar zag je dat betere locaties en goede kwaliteit het onderscheid maakte. Ook prijsniveau speelt dan mee, waardoor verenigingshavens vaak hogere bezettingen kennen. De havens hadden echter wel te maken met een krimpende vloot. Onderliggend probleem was en is de vergrijzing van booteigenaren en de veroudering van de boten zelf. Er worden jaarlijks te weinig nieuwe boten aan de vloot toegevoegd om de gehele vloot ‘voor einde levensduur’ te vervangen. Er was daarmee sprake van aanstaande krimp. Maar tegelijkertijd gaat dat relatief langzaam. Als mensen willen stoppen met varen hebben ze nog steeds de boot, ook al is deze te koop. Ze betalen dus liggeld en onderhouden de boot en leggen deze op de wal voor stalling. Daarmee is er een soort vertraging op effecten voor jachthavens.
Wat je nu ziet is dat alles dat kan varen, op de wal en op het water, weer actief in gebruik genomen is als corona alternatief. Je hebt vrijheid en veiligheid en kunt je eigen weg gaan. Ook boten die op trailers staan voor (hoofdzakelijk) een zomervakantie in Zuid-Europa kiezen voor een ligplaats, om vaker de boot in Nederland te gebruiken. De oude boot van opa wordt ook weer opgelapt en in gebruik genomen.
Het lijkt alsof het aantal nieuwe boten dit en vorig jaar enorm is, maar dat is niet zo. Er zijn niet eenvoudig heel snel talloze nieuwe sloepen te produceren. De tweedehands markt is een verplaatsingsmarkt. De groei in jachthavens komt voornamelijk door het actief terug in gebruik nemen van boten die al een tijdje niet werden gebruikt, de drukte in passantenhavens komt omdat de vloot dit en vorig jaar veel actiever gebruikt wordt door vaak meerdere groepjes of gezinnen per seizoen.
Wij deden in 2020 onderzoek in opdracht van de regio’s Noord-Holland, Zeeland en Randmeren naar de nieuwe waterrecreanten. We zagen inderdaad nieuwe doelgroepen op het water, zoals jonge gezinnen die de boot ‘van thuis’ weer eens gebruikten voor de hoofdvakantie, maar ook jonge gasten die bij gebrek aan festivals een bootje opknapten. En ook snelle jongens die een vlotte speedboot kochten. De wensen van deze doelgroepen zijn inderdaad wat meer toeristisch, gericht op verblijf aan boord en in de haven, speelgelegenheid, goede routes, leuke horeca etc. Het varen is dan niet meer het doel maar het middel. Ook uit een analyse die wij maakten samen met een grote bootverzekeraar bleek dat er niet zozeer meer nieuwe boten zijn verkocht in 2020 maar dat er vooral meer boten zijn verkocht naar jongere eigenaren.”
Rob Vrolijks
Voorzie jij dat de groeiende belangstelling voor watersport een blijvertje is?
“In aansluiting op bovenstaande denk ik dat het effect deels een blijvende impuls kan zijn. Enerzijds is de gemiddelde leeftijd van eigenaren in Nederland van boten wat jonger geworden (andere jaren werd de gemiddelde leeftijd altijd hoger) en dat helpt. Bovendien hebben grote groepen mensen het varen (weer) ontdekt en daar blijft altijd een deel van hangen. In zijn algemeenheid verwacht ik dat de belangstelling voor ‘self-catering-toerisme’ nog wel even zal blijven omdat we daarmee onafhankelijk blijven en minder last hebben van maatregelen, mondkapjes en virussen. Parallel aan campers en caravans zullen ook boten weer wat populairder worden. Of dit voldoende is om de vergrijzing in de sector op lange termijn te stoppen blijft de vraag, maar het helpt zeker wel.”
Rob Vrolijks
Heeft de populariteit van Nederlandse watersportgebieden onder Duiters veel (en blijvend) last gehad van de coronacrisis?
“Regio’s waar veel Duitsers komen hebben door de wisselende adviezen, grenscontroles, vaccinatiebewijzen etc. zeker extra last gehad. Dat zal er niet snel toe leiden dat mensen hun vaste ligplaats in NL opzeggen en voortaan in Duitsland gaan varen. Daarvoor is Nederland ten opzichte van Duitsland veel te aantrekkelijk als vaargebied. Voor de verhuurbedrijven zou het wel impact kunnen hebben, omdat die door wisselende adviezen en kleurcodes steeds moesten schakelen met boekingen en annuleringen. Mogelijk dat Duitsers dat niet meer willen en vaker in eigen land blijven in de toekomst. Maar mijn verwachting is dat dit zich snel weer herstelt door het unieke Nederlandse vaarproduct.”
Rob Vrolijks
Met dank aan:
Rob Vrolijks, dé watersportspecialist van Nederland