Circussen zijn al sinds het eind van de 18e eeuw in Nederland actief, en behoren daarmee tot de oudste bedrijven van ons land in de vermaaksector. In 2013 bezochten 1.500.000 betalende bezoekers een circusvoorstelling. De belangstelling voor het circus stond de afgelopen jaren licht onder druk van de economische recessie (-4.8%) maar trekt nu weer licht aan. (peiling 10 juni 2014). Kerstcircussen zijn bijzonder populair en zorgen voor een nieuwe impuls.
Kerstcircussen
Adri Oudenes van de Stichting Circus Cultuur is positief gestemd over de toekomst van het circus: “Circus in Nederland is groter dan ooit. Met kerst waren er dit jaar op 35 plaatsen kerstcircussen. Er reizen dit jaar een vijftiental circussen (ook vanuit het buitenland) in ons land. Alleen al in de periode van half december tot de eerste week van januari bezochten 463.000 een kerst of wintercircus. Ook Theater circus bloeit. De HBO circusopleidingen leveren jaarlijks een twintigtal artiesten af die internationaal gaan werken. Verder zijn er meer dan 35 jeugdcircussen actief in Nederland.”
Dieren in het circus
Een onderdeel van het circus wordt de laatste jaren regelmatig kritisch bekeken: het inzetten van dieren in de shows. Oudenes heeft ook daar een visie op: “De Stichting Circus Cultuur zet zich in voor het behoud en verdere ontwikkeling van de circuscultuur. In een circus horen ook dieren. Met partners in het Samenwerkingsverband van de Stichting hopen we dat deel van de traditie voor Nederland te behouden. Natuurlijk zijn er ook prachtige vormen van circus zonder dieren. Maar bij het verschijnen van dieren in de piste gaat er altijd weer een oooh!!! van bewondering door de tent.”
De vereniging van Nederlandse Circus ondernemingen (VNCO) werkt aan een actualisering van “De Richtlijnen voor het houden en tonen van dieren in het circus” De voorzitter van de VNCO is lid van de Animal Work Group van de ECA’ Er zullen steeds dieren in circusproducties optreden. Welke dieren en in welke mate is nog een open vraag.
Behoud van de traditie
Circuscultuur is eind 2013 erkend als immaterieel cultureel erfgoed. De Stichting Circus Cultuur heeft de taak om circuscultuur als traditie in stand te houden. Plaatsing op de nationale erfgoed lijst was het eerste doel. Eén van de voorwaarden daarvan is dat actief gewerkt wordt om deze traditie levend te houden. In de stichting werken tal van instanties samen om dit doel te verwezenlijken. De eerste gezamenlijke actie is het Nationaal Circus Jaar. Vanaf september 2014 wordt een jaar lang het Nederlandse circus landschap bepaald door tentoonstellingen, nieuwe circusboeken, educatief materiaal, symposia, workshops, circusparade, circus gala en uiteraard circusvoorstellingen.
Activiteiten Nationaal Circus Jaar:
- September Tentoonstelling circus jeugdboeken in Steenwijk
- Oktober Symposium tijdens Circo Circolo in Liempde
- Boek Circus Toni Boltini in Amsterdam
- November Tentoonstelling circusspeelgoed in Brummen
- Tentoonstelling 100 jaar circustraditie in Arnhem
- December Boek, artistieke staalkaart Circus in Nederland in Utrecht
- Nationale Rode neuzen selfie dag via Facebook
- April Wereld Circus Dag met open huis, workshops
- Mei Circusparade tijdens Rotterdam Circusstad
- Circus gala Rotterdam
Meer informatie:
www.circuscultuurnederland.nl
Vereniging van Nederlandse Circus Ondernemingen