Waterrecreatie Advies heeft in opdracht van Rijkswaterstaat een rapport opgesteld over de toekomst – 2030 – 2040 – 2050 – van de recreatievaart in Nederland. Als de huidige trends doorzetten, dan krimpt deze sector de komende jaren aanzienlijk. Tijd om de bakens te verzetten?
Reinier Steensma van Waterrecreatie Advies vat zijn bevindingen samen: “Nederland is een watersportland bij uitstek, heeft allerlei soorten vaarwater en 5.500 km aan bevaarbare vaarwegen. Het is een vreemde situatie dat we een fantastisch product hebben in vergelijking met de landen om ons heen, maar een dreigend tekort aan gebruikers.”
We noemen hier onder enkele conclusies uit het rapport. Het hele rapport is online te bekijken op de website Waterrecreatie Advies.
Concurrentie door buitenlandse alternatieven
Uit de sluispassages en de gegevens over het aantal passanten in Nederland blijkt dat de toervaart onder druk staat. Het aantal vaardagen daalt. Vroeger ging men een aantal weken met de boot op vakantie, maar die staan steeds meer onder druk van buitenlandse (vlieg)vakanties. Een bootvakantie in Nederland concurreert met een weekje naar de zon en bijvoorbeeld een wintersportvakantie. Het aantal vakantiedagen is stabiel en je kunt je geld maar een keer uitgeven.
Hoewel het aantal passanten in Nederland daalt, groeit het aantal watersporters dat met een boot naar Duitsland, Frankrijk, Scandinavië, of verder gelegen bestemmingen gaat (buitenom en binnendoor). De grotere gemiddelde lengte, betere navigatiemiddelen en het toegenomen comfort aan boord en in de havens maakt dat ook prima mogelijk.
Vergrijzing
In 1993 was 35% van de schippers ouder dan 50. In 2013 was dit opgelopen naar 74%. De conclusie is dat de watersport vergrijst, dat geldt zowel voor de eigenaren als voor de boten. Als deze trend niet wordt doorbroken, dan komen er veel schepen te koop als de watersporters die nu 50 jaar of ouder zijn stoppen met varen. Zij bezitten bijna 3/4 van de vloot. De verschuiving heeft te maken met een aantal oorzaken. Een veranderend vaar- en vakantiegedrag is daar één van.
Jongeren vinden in Nederlandse watersportgebieden steeds minder de sfeer en gezelligheid die zij zoeken op vakantie. De conclusie van het rapport: “Eigenlijk jagen wij de jeugd zelf weg omwille van gewenste rust.”
Veranderend vaargedrag
De watersport is aan het veranderen, er vindt een verschuiving plaats van meerdaagse tochten naar dagtochten. Dat verklaart ook de populariteit van sloepen, de verkoopcijfers van snellere open- en kajuitmotorboten (import) en de opleving van dagzeilers.
Het varen met een sloep of een motorboot is snel te leren. Wat onderricht door de verhuurder is meestal voldoende. Een Vaarbewijs voor boten tot 15 meter lengte die minder snel varen dan 20 km/uur is in Nederland (nog) niet verplicht. ‘De drempel’ om het te proberen is dus laag, dat biedt kansen.
Allochtonen uit Turkije, Marokko, Suriname en Indonesië vormen een belangrijk deel van onze samenleving en zijn niet opgevoed met watersport. Er is sprake van verandering van de bevolkingssamenstelling sinds 1996 (22% meer allochtonen in 2060 dan in 1996). Het is moeilijk om een cultuur te veranderen. In discussies daarover wordt gesproken over kansen voor de snelle watersport, zien en gezien worden. Behalve snelle auto’s blijken ook snelle boten, jetski’s en waterscooters in de belangstelling te staan. Introductie van het zeilen als recreatieactiviteit zal meer tijd kosten.
Bekijk het hele rapport op: www.waterrecreatieadvies.nl
3 reacties
Helemaal mee eens, met bovenstaande. Wij 60 plussers, hebben onze 38 voeter, zeiljacht, aan onze dochter en gezin gegeven en reizen nu met de camper. Zij zeilen in de (grote) vakanties op de Noordzee. Oversteken, Kanaaleiland en langs Franse kust terug. Hun 12 jarige tweeling vinden de meeste havens SAAI. Erg saai. Ook de thuishaven in Zeeland. Wat is er nou te doen voor hen?
Een zeer informatief rapport met veel details.
Onderzoek uit het verleden heeft ook uitgewezen dat veel eigenaren van privé jachten op latere leeftijd riviercruises boeken. Mede hierdoor is dit een sterk groeiende markt in Nederland. Een aankomst van een riviercruiseschip is vrijwel altijd zeer interessant voor de steden. Dit geldt ook voor groepen van een dagtochtexcursie. Is dit een doelgroep voor een volgend onderzoek.
Mijn man en ik hebben afgelopen weekend de knoop doorgehakt en een motorboot met kajuit gekocht. Ons spreekt het idee aan om juist een mobile recreatiewoning te hebben, met de vrijheid om de rust op te zoeken op het water. Ook heb ik het idee dat ik Nederland opnieuw zal leren kennen maar dan vanuit een ander perspectief en met focus op kleine havenstadjes. Het is volgens mij de trend ‘slow travel’ en aandacht voor local in combinatie met de ‘nomadism’ dat de motorboten in de toekomst juist aantrekkelijk maakt. Vergelijkbaar met de opkomst van de VW Campers in een nieuw jasje. A propos nieuw jasje: als interieurstyliste valt mij wel op dat de meeste boten niet meer aansluiten qua look&feel wat betreft het interieur. Hier is volgens mij een transformatie nodig. En dan minder de klassieke luxe die wat oudbollig oogt (yachten), maar meer een pure, frisse en eenvoudige stijl die uitnodigt tot slow living. Satrina Wilske, designed by silence